پیش‌ازاین درباره مخاطبان امام حسین علیه‌السلام در سرزمین مِنا سخن گفتیم. افرادی که در سخنرانی امام حسین علیه‌السلام حاضر بودند همه از علما و بزرگان جامعه اسلامی بودند. امام حسین علیه‌السلام با توجه به هدف خاصی که از این سخنرانی دنبال می‌کرد، دستور داده بود تا این افراد خبردار شده و در این محفل دعوت شوند. برای همین ایشانشان و جایگاه علمای دین را بار دیگر به این افراد متذکر می‌شود.
امام حسین علیه‌السلام بدون هیچ تعارف و مجامله ای به این افراد می‌گوید: عزت و احترامی که امروز از آن برخوردار هستید به خاطر این است که خود را به دین می‌چسبانید! عظمت دین خدا شما را به این جایگاه رسانده است که نه‌تنها نزد مردم و عوام محترم باشید بلکه در پیشگاه حاکمان و مسئولین نیز دارای مقام خاصی باشید؛ اما به‌هیچ‌وجه از این اعتبار و احترامی که در جامعه دارید برای اجرای احکام الهی و ایستادگی در برابر ظلم دستگاه حاکمِ تلاش نمی‌کنید و فقط آنجا که به نفع خودتان باشد و برای احقاق حقوق خودتان باشد اقدام می‌کنید.
تذکرها و تلنگرهای امام حسین علیه‌السلام به علما و بزرگانی که در جلسه حاضر هستند آن‌قدر سنگین و تند است که نمونه آن را در تاریخ نمی‌یابیم. تعبیر امام حسین را بخوانید: «شما در بیشتر موارد از حق خدا کوتاه آمده‌اید و درنتیجه حق امامان را نیز سبک گرفته‌اید. شما در حالی حقوق افراد ناتوان و ضعیف را ضایع کرده‌اید که درباره آنچه حق خویش می‌پندارید، قیام کرده و کوتاه نیامده‌اید. در دفاع از حقوق ضایع‌شده بیچارگان نه مالی صرف کرده‌اید و نه جان خود را به خطر انداخته‌اید و نه با گروهی برای خدا درگیر شده‌اید. بااین‌حال، شما آرزو دارید که خداوند بهشتش و هم‌نشینی با پیامبرانش و ایمنی از عذابش را به شما ارزانی دارد!»
امام حسین علیه‌السلام با این سخنان به دنبال این است که وظیفه علمای دین را بار دیگر به آن‌ها یادآوری کند. وظیفه‌ای بر زمین‌مانده که موجب شده ستمگران و دین‌نشناسان بر مردم حاکم شوند و روزبه‌روز نشانه‌های دین خدا کمرنگ شود. وضعیت جامعه اسلامی آن روز معلول سکوت علمای دین و بزرگان جامعه در برابر زیاده‌خواهی‌های عده‌ای کوچک بوده که توانسته بودند از این سکوت استفاده کنند و خود را بر گرده مسلمین سوار کرده و به ضعیفان و ناتوانان ظلم کنند. اگر وظیفه روشنگری، مطالبه‌گری، امربه‌معروف و نهی‌از‌منکر از سوی علمای دین انجام می‌گرفت، افراد ناشایست نمی‌توانستند خود را بر مردم تحمیل کنند و حق امامان در جامعه سبک شمرده نمی‌شد.
امام حسین علیه‌السلام از خطری بزرگ در جامعه اسلامی سخن می‌گوید که ممکن است سرنوشت جامعه اسلامی را همچون امت یهود قرار بدهد؛ خطر انحراف علما و توجیه‌گری آن‌ها بر مفاسد و مظالم زمانه و سکوت در برابر ستمگران و غارتگران دین و دنیای مردم. این آسیب آن‌قدر خطرناک است که امام حسین علیه‌السلام با تندترین لحن و سنگین‌ترین کلمات، حاضران را هشدار می‌دهد تا وجدان‌های خفته آن‌ها از خواب بیدار شده و برای وظیفه‌ای که در برابر دین خدا دارند، اقدام کنند.
==========================================
برای مشاهده ی مطالب بیشتر:
آزمون سختی و تنهایی(شرح خطبه امام حسین علیه السلام در منا)
فراموشی فضیلت‌ها(شرح خطبه امام حسین علیه السلام در منا)
شایستگان حکومت(شرح خطبه امام حسین علیه السلام در منا)
