یکی از نشانه های بارز شخصیت انسان، عظمت فکر و پاکی روح اوست. راست گویان معمولاً افرادی شجاع، صریح، با اخلاص، کم طمع و خالی از حب و بغض های افراطی هستند، زیرا راستگویی بدون این ها ممکن نیست. به عکس، افراد دروغگو معمولاً ترسو، ریاکار، متعصب، لجوج و گرفتار حب و بغض های نادرستند. افراد راستگو حتما در زندگی پایبند به اصولی هستند، این اشخاص کمتر ممکن است ابن الوقت و دمدمی مزاج و منافق باشند، زیرا صداقت با هیچ یک از این امور سازگار نیست. به همین دلیل راست گویی را می توان کلیدی برای کشف باطن اشخاص از جنبه مختلف دانست.[1] در بعضی از احادیث اهل بیت (ع) نیز صدق را ملاکی برای ارزیابی وجود افراد مطرح می کنند. امام صادق (ع) فرمود: «لَا تَنْظُرُوا إِلَى طُولِ رُكُوعِ الرَّجُلِ وَ سُجُودِهِ فَإِنَّ ذَلِكَ شَيْءٌ اعْتَادَهُ فَلَوْ تَرَكَهُ اسْتَوْحَشَ لِذَلِكَ وَ لَكِنِ انْظُرُوا إِلَى صِدْقِ حَدِيثِهِ وَ أَدَاءِ أَمَانَتِهِ»[2] «به ركوع و سجده هاى طولانى افراد نگاه نكنيد، زيرا ممكن است به آن عادت كرده باشند و براى او يك امر عادى شده باشد؛ و اگر آن را ترك كنند وحشت كنند، بلكه راستگويى و امانتدارى او رابنگر.» هم چنین هم کاری و هم فکری که اساس زندگی دسته جمعی است در صورتی میسر است که مردم به هم اعتماد و اطمینان کامل داشته باشند، وگرنه مشکلات زندگی را در پی خواهد داشت بدون این که از فواید آن بهره مند گردند. بدیهی است مهم ترین و مؤثرترین وسیله ی جلب اطمینان و اعتقاد همان راستی و خطرناکترین دشمن آن ها دروغ است. اگر مؤسسات اقتصادی فقط در معرفی یکی از کالاهای خود دروغ بگویند، مردم به بهترین فرآورده های آنان نیز بدبین خواهند شد. اگر زمامداران دروغ بگویند، مردم به وعده ها، فراخوان ها و اعلام خطر های آنان توجه نخواهند کرد و نتیجه آن، محرومیت از پشتیبانی نیروی عظیم ملت خواهد بود. امام علی علیه السلام چه زیبا فرمود: «النّجاةُ في الصِّدْق»[3] «نجات و موفقیت یک انسان در صدق و راستی می باشد.»
منبع
[1]. حیدری نراقی، علی محمد(1390هـ ش)اخلاق نراقی، ص494. [2]. كلينى، محمد بن يعقوب(1407هـ ق) الکافی، ج2، ص105. [3]. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى(1403هـ ق)بحارالنوار، ج70، ص14.
=================================
برای مطالعه بیشتر می توانید به آدرس زیر مراجعه نمایید :
صدق در قرآن
