موضوع
علم غیب معصومین علیهمالسلام از مسائل پیچیدهای است که باعث میشود سؤالاتی در ذهن انسان پدیدار گردد؛ مثلاً محدودهی این علم و حیطهی استفاده از آن؟ که بنده علم کافی و وافی در این زمینه ندارم که آنرا واضح کنم اما به ذکر نمونهای از آن به مناسبت شهادت امام حسن عسکری علیهالسلام را خالی از لطف نمیدانم! شاید خالی از حکمت هم نباشد؛ در برخی از برهههای تاریخ، بودهاند افرادی که از شرایط پیچیده آن عصر، سوء استفاده برده و ادعاهای گزافی مطرح کرده و مدتی گروهی را با خود همراه نمودهاند ادعای امامت از سوی (جعفر کذاب) برادر امام عسکری(علیهالسلام) پس از شهادت آن امام همام، نمونهای از این موارد است که حامل عبرتهایی میتواند باشد که به علت اخبار غیبی امام عسکری و امام زمان علیهماالسلام و ایمان شیعیان به علم غیبِ امام که گویا آن را نشانه و معجزهای متوقع از امام خود میدانستند نقشهاش نقش بر آب شد؛ ابوالأدیان میگوید: من از خدمتگزاران امام عسکری (علیهالسلام) بودم و نامههای آن حضرت را به شهرها میبردم در طی مسمومیتی که امام(علیهالسلام) با آن از دنیا رفت، به خدمتش رسیدم حضرت نامههایی نوشت و فرمود:«اینها را به مدائن میبری و پانزده روز در سامرا نخواهی بود؛ روز پانزدهم که داخل شهر شدی، خواهی دید که از خانه من ناله و شیون بلند است و جسد مرا در محل غسل گذاشتهاند. گفتم:سرور من! اگر چنین شود، امام بعد از شما کیست؟ فرمود:هر کس جواب نامههایم را از تو مطالبه کند، قائم بعد از من، اوست! گفتم: نشانه دیگری بفرمایید. فرمود: هر کس بر جنازه من نماز گزارد، قائم بعد از من است. گفتم: نشانه دیگری بفرمایید. فرمود: هر کس از آنچه در میان همیان(کمربند) است،خبر دهد، او امام بعد از من است هیبت و عظمت امام (علیهالسلام) مانع شد که بپرسم؛ مقصود از آنچه در همیان است، چیست؟ من نامههای آن حضرت را به مدائن بردم و جواب آنها را گرفته و روز پانزدهم وارد سامرا شدم. دیدم همان طور که امام(علیهالسلام) فرموده بود، از خانه ایشان صدای ناله بلند است و نیز دیدم برادرش جعفر، در کنار خانه آن حضرت(علیهالسلام) نشسته و گروهی از شیعیان، اطراف او را گرفته به وی تسلیت، و به امامتش تبریک میگویند. من از این جریان یکّه خوردم و با خود گفتم؛ اگر جعفر امام باشد، پس وضع امامت عوض شده است؛ زیرا من با چشم خود دیده بودم که جعفر شراب میخورد و قماربازی میکرد و اهل تار و طُنبور بود! من هم جلو رفته و رحلت برادرش را تسلیت و امامتش را تبریک گفتم، ولی از من چیزی نپرسید. (چون طبق اخبار غیبی امام ، باید از او در مورد جواب نامهها سؤال میکرد) در این هنگام، عقید، خادم خانه امام(علیهالسلام) بیرون آمد و به جعفر گفت:جنازه برادرت را کفن کردند؛ بیایید نماز بخوانید جعفر وارد خانه شد شیعیان در اطراف او بودند. سَمّان و حسن بن علی معروف به سَلَمه، پیشاپیش آنها قرار داشتند. وقتی که به حیاط خانه وارد شدیم، جنازه امام عسکری(علیهالسلام) را کفن کرده و در تابوت گذاشته بودند جعفر پیش رفت تا بر جنازه امام (علیهالسلام) نماز گذارد. وقتی که خواست تکبیر نماز را بگوید، ناگاه کودکی گندمگون و سیاهموی که دندانهای پیشینش قدری باهم فاصله داشت، بیرون آمد و لباس جعفر را گرفت و او را کنار کشید و گفت:«عمو! کنار برو؛ من باید بر پدرم نماز بخوانم.» جعفر در حالی که قیافهاش دگرگون شده بود، کنار رفت. آن کودک بر جنازه امام (علیهالسلام) نماز خواند و حضرت(علیهالسلام) را در خانه خود، در کنار قبر پدرش امام هادی(علیهالسلام) دفن کردند. بعد همان کودک رو به من کرد و گفت:ای مرد بصری! جواب نامهها را که همراه تو است بده. جواب نامهها را به وی دادم و با خود گفتم: این دو نشانه [نماز بر جنازه و خواستن جواب نامهها]؛ حالا فقط همیان مانده! آنگاه پیش جعفر آمدم و دیدم سر و صدایش بلند است، حاجِز وَشّاء که حاضر بود به جعفر گفت: آن کودک چه کسی بود؟ جعفر گفت: والله تا به حال او را ندیدهام و نمیشناسم. در آنجا نشسته بودیم که گروهی از اهل قم آمدند و از امام حسن عسکری(علیهالسلام) پرسیدند، و چون دانستند که امام(علیهالسلام) رحلت فرموده است،گفتند:جانشین امام(علیهالسلام) کیست؟حاضران جعفر را نشان دادند. آنها به جعفر سلام کرده و تسلیت و تهنیت گفتند و اظهار داشتند: نامهها و پولهایی آوردهایم؛بفرمایید بگویید؛ نامهها را چه کسانی نوشتهاند و پولها چقدر است؟ (واقعاً اگر اینقدر گذشتگان ما دقت نداشتند، مذهب شیعه به ایندرجه نمیرسید) جعفر از این سؤال برآشفت و برخاست و در حالی که گَرد جامههای خود را پاک میکرد،گفت: اینها از ما انتظار دارند علم غیب بدانیم، در این میان، خادمی از خانه بیرون آمد و گفت: نامهها از فلانی و فلانی است و در همیان هزار دینار است که ده تا از آنها را آب طلا دادهاند نمایندگان مردم قم نامهها و همیان را تحویل داده و به خادم گفتند:هر کس تو را برای گرفتن همیان فرستاده، او امام است.
منبع: کمال الدین و تمام الدین،ج۲،ص۴۷۵ مطالعه مختصر در مورد «حکومت و سیاست در سیره امام حسن عسکری(علیهالسلام)» اثر استاد رسول جعفریان که در سایت قائمیه موجود است را به شما پیشنهاد میکنیم.
============================
لینک مشاهده ی مطالب مرتبط
دلیل امتداد غیبت صغری