2) حقارت و ذلت: دومین اثر از آثار ارتکاب گناه، حقارت و ذلت و خواری است، بسیاری از افراد با انجام گناه و اصرار بر گناه، ذلیل و حقیر می شوند، این حقارت، به صورتهای مختلفی گریبان گیر افراد می شود، مانند: کوچک شدن در نگاه مردم جامعه، از دست دادن جایگاه اجتماعی، کم ارزش شدن فرد در خانواده و فامیل و... و البته باید گفت این حقارت و بیچارگی هم در دنیا و هم در اخرت صورت می گیرد، خداوند در قرآن در مورد قوم بنی اسرائیل می فرماید: «وَضُرِبَتْ عَلَیْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْکَنَةُ وَبَاءُوا بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ ذَلِکَ بِأَنَّهُمْ کَانُوا یَکْفُرُونَ بِآیَاتِ اللَّهِ وَیَقْتُلُونَ النَّبِیِّینَ بِغَیْرِ الْحَقِّ ذَلِکَ بِمَا عَصَوْا وَکَانُوا یَعْتَدُونَ ».[1] مهر ذلت و نیاز و بیچارگی بر پیشانی آنها زده شد و باز گرفتار خشم خدایی شدند چرا که آنان نسبت به آیات الهی کفر می ورزیدند و پیامبران را به ناحق می کشتند این ها به خاطر ان بود که گنهکار و متجاوز بودند، باید دانست این ذلت و بیچارگی را می توان گریبان گیر تمامی کسانی که کفر می ورزند و ظلم و ستم می کنند و رهبران الهی را می کشند، دانست.
3) زندگی تنگ و سخت: یکی دیگر از آثار ارتکاب معاصی، تنگ شدن زندگی است، مراد از تنگ و سخت شدن زندگی این است که ممکن است فرد سرمایه ی فراوانی داشته باشد و فقیر نباشد، اما با بیماریها و دردها تاوان گناهان خود را می دهد، پس باید گفت بین فقر و تنگ دستی و سخت و تنگ شدن زندگی تفاوت وجود دارد؛ اگرچه گاهی ارتباط پیدا می کنند، قرآن کریم در این باره می فرماید: «فَمَنِ اتَّبَعَ هُدَایَ فَلا یَضِلُّ وَلا یَشْقَى وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنْکًا وَنَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَعْمَى»[2] هرکس از هدایت من پیروی کند، نه گمراه می شود و نه در زحمت و رنج می افتد ولی هر کس از یاد من روی گردان شود، زندگی سخت و تنگی خواهد داشت و روز قیامت هم او را نابینا محشور می کنیم، پس ارتکاب هر گناهی، مانند کفر و ارتداد و ... سبب تنگ شدن زندگی می گردد.
[1] . بقره/61 [2] . طه/ 124
=================================================
برای مشاهده ی مطلب مرتبط
آثار و عواقب ارتکاب گناه (بخش1)