شرایط و آداب نماز گزار واقعی در درون نماز
در سخنان قبلی مطالبی پیرامون به ویژگی های یک نماز گزار واقعی در خارج از نماز اشاره نمودیم و در این نوشته به برخی از آداب باطنیّه نماز اشاره می نمایم. برخی از این آداب عبارتند از:
یک). طمأنینه و آرامش در نماز: به این معنا می باشد که نمازگزار در حالت نماز سکونت در قلب و اطمینان خاطر داشته باشد. چراکه عبادت با حالت اضطرار و تزلزل فایده ای ندارد و هیچ اثری بر روح و قلب انسان نخواهد گذاشت.
دو). خشوع و تواضع: يعني خضوع و فروتني كامل در برابر هيبت و عظمت جمال و جلال محبوب. قد افلح المؤمنون الذين هم في صلاتهم خاشعون(1) همانا رستگار شدند مؤمناني كه در نمازشان خاشع اند.
سه). حفاظت از نماز و جلوگیری از تصرّف شیطان: شیطان همواره به دنبال این است که مومنین و نمازگزاران واقعی را از مسیر خارج نماید و در این راه از هیچ تلاش و کوششی دریغ نخواهد کرد. قرآن در وصف مؤمنين مي فرمايد: الذين هم علي صَلَواتِهم يحافظون(2) مؤمنين كساني هستند كه بر نمازهايشان محافظت و مراقبت دارند و اين محافظت در تمامي حالات و مسائل و مراتب نماز است كه يكي از مهمترين مراتب، حفظ آن از تصرف غاصبانة شيطان است.
چهار). حضور قلب: یکی از مهم ترین آداب باطنی نماز حضور قلب می باشد. اگر نماز با حضور قلب و با توجّه خاطر باشد بسیاری از کمالات و سعادت ها به روی انسان گشوده خواهد شد. پیامبر گرامی اسلام در روایتی مي فرمايد:«خدا را عبادت، كن چنانچه گويا او را مي بيني و اگر تو او را نمي بيني او تو را مي بيند.(1)
منبع: شيخ صدوق، علل الشرايع، ج 2، ص 327، باب 24، حديث 2.
