نوميدى چرا؟ امام(عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه خود، راه اميدوارى را به روى گنهكاران گشوده است، مى فرمايند: «در شگفتم از كسى كه نوميد مى شود در حالى كه استغفار با اوست»[۱]. اشاره به اين كه خداوند درهاى توبه و استغفار را به روى بندگانش گشوده و آنها را به رحمت خود اميدوار ساخته است و فرمود: «اى بندگانى كه راه اسراف به خود را درپيش گرفته ايد و مرتكب گناهان شده ايد از رحمت خداوند مأيوس نشويد، چرا كه او همه گناهان (توبه كنندگان) را به يقين او آمرزنده مهربان است»[۲]. «يَقْنَطُ» از ماده «قُنوط» به معناى نااميدى از رحمت الهی است[۳] و مى دانيم يأس از رحمت خدا بالاترين گناهان است، زيرا كسى كه از رحمت حق مأيوس شود از هيچ گناهى إبايى ندارد، چون مى گويد: آب از سر من گذشته و من غرق شده ام چه يك قامت چه صد قامت. نوميدى خطرناك ترين راه نفوذ شيطان در دل آدمى است كه او را آلوده هر گونه گناه مى كند، لذا در حديثى از امام صادق(عليه السلام) مى خوانيم كه لقمان به فرزندش چنين مى گفت: «از خداوند آن گونه بترس كه اگر تمام عبادات و اعمال نيك جن و انس را انجام داده باشى امكان دارد به سبب لغزشى تو را مجازات كند و آن قدر به رحمت خدا اميدوار باشد كه اگر تمام گناه جن و انس را كرده باشى امكان دارد تو را (به موجب توبه واستغفار و امر خيرى) رحمت كند»[۴]. قرآن مجيد نيز با صراحت مى گويد: «از رحمت خدا تنها كافران مأيوس مى شوند»[۵].
نتیجه: اگر انسان واقعاً به سوى خدا باز نگردد و از او طلب غفران نكند چگونه ممكن است خداوند به سوى او برگردد و او را مشمول رحمت كند؟ آيا مى توان گفت: خدايا! ما گناه را ادامه مى دهيم اما تو ما را ببخش! ما از تو دور مى شويم ولى تو به ما نزديك شو؟! كوتاه سخن: اينكه هيچ گونه تفاوتى ميان «أسْتَغْفِرُ اللّه» و «أللّهُمَّ اغْفِر لى» نيست.
---- [۱]نهج‌البلاغه/حکمت۸۷ [۲]سوره‌زمر/آیه۵۳ [۳]شرح‌إبن‌میثم/ج۵/ص۲۸۴ [۴]الکافی/ج۲/ص۶۷ [۵]سوره‌یوسف/آیه۸۷ #s_m_m66 #ناامید #امید #گنهکار #استغفار #توبه #اسراف #مأیوس #رحمت #گناه #شیطان #جن #انس #قرآن #عشق #زیبا #طلبه #تبلیغ
