پس از ماه صفر و فرارسیدن ماه ربیع الاول شیعیان معمولا به هم تبریک می گویند. اما چندسالی است گروهی به بهانه ایام محسنیه اقدام به ادامه عزاداری کرده و دهه اول ماه ربیع الاول ما را مصادف با شهادت حضرت محسن علیه السلام و هجوم به بیت وحی می دانند.
با کنکاشی در گزارشهای تاریخ چنین به دست می آید که حمله به خانه وحی بلافاصله پس از شهادت پیامبرصلی الله علیه واله نبوده و با فاصله از این مصیبت عظما اتفاق افتاده است. حضور پر رنگ حضرت
فاطمه سلام الله علیها در برخی از جریانات اجتماعی به خوبی گویای این مطلب است زیرا بانویی که فرزندی سقط کرده خود نیز مجروح است به طوری که این مجروحیت منجر به شهادتش می شود نمی تواند چنین حضور فعالی در این مناسبات داشته باشد.
رفتن حضرت زهرا سلام الله علیها به مسجد برای ایراد خطبه فدکیه که برخی آن را به راه رفتن با وقار پیامبرصلی الله علیه واله تشبیه کرده اند(1) و نیز خود خطبه طولانی حاکی از آن است که تا آن هنگام، واقعه هجوم به خانه اتفاق نیفتاده است. همچنین امام علی، فاطمه زهرا و حسنین علیهم السلام به درب خانه انصار برای طلب یاری می رفتند، آیا بانویی که آسیب های بین در و دیوار را دیده باشد می تواند چنین اقدامی بکند؟ بنابراین هجوم به خانه حضرت، قطعا بعد از این جریان بود.
اما نکته دیگری که نشان از فاصله داشتن تقریبا یک ماه از شهادت پیامبرصلی الله علیه واله و هجوم دارد داستان بریده اسلمی است. وی که از مدافعان حضرت علی علیه السلام در جریانات پس از سقیفه است و در این مسئله واکنشهایی نیز از خود نشان داده(2) در سپاه اسامه بن زید نیز حضور داشته و ما می دانیم که سپاه اسامه یکماه پس از شهادت پیامبرصلی الله علیه وآله به مدینه باز گشت.(3)
بنابراین هجومی که منجر به شهادت محسن علیه السلام شد با شهادت پیامبر صلی الله علیه واله اقلا یکماه فاصله دارد اگر چه بنابر برخی گزارشهای تاریخی دو هجوم قبل از هجوم اصلی رخ داده اما در آنها تنها به درگیری لفظی اکتفا شده و اقدامات جدی صورت نگرفته است.
بر فرض که جریان حمله به خانه حضرت زهرا سلام الله علیها بلافاصله پس از شهادت پیامبر صلی الله علیه آله باشد باز نیز ادامه دادن مراسم عزا کار معقولی به نظر نیمی رسد زیرا:
اگر بنا باشد با مراثی اهل بیت علیهم السلام چنین برخوردی داشته باشیم چرا تا چهلم پیامبرصلی الله علیه وآله برای ایشان عزاداری نکنیم مگر ایشان از اموات خود ما کمتر هستند؟ چرا برای امام حسن عسکری علیه السلام که پدر امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف است اربعین نگیریم؟ ما که برای اموات خود چنین کاری می کنیم. و چرا ؟؟؟
طبیعی است اگر چنین نگاهی داشته باشیم 365 روز سال باید عزاداری کنیم و حتی روز برای عزاداری کم هم خواهیم آورد. متاسفانه این نگاه باعث شده که ایام محسنیه، ایام مسلمیه، ایام باقریه، ایام صادقیه و .. تاسیس شود. جامعه تحمل این پروژه ده سازی برای عزاداری ها را ندارد و ممکن است به نفی همه عزاداری ها منجر شود.
بنابراین آنچه از قدیم توسط علما و متولیان امر در شیعه به عنوان ایام عزا به دست ما رسیده ادامه دهیم و هر سال بهتر از سال قبل برگذار کنیم اما تزریق ده های مکرر عزا اثر عکس بر جای خواهد
گذاشت.
منابع:
1.شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج16، ص263
2. تلخیص الشافی، شیخ طوسی، ج3، ص78
3. تاریخ یعقوبی، ج1، ص127
تهیه شده در تاریخ 20/8/97
