بصیرت در لغت به معنای بینایی و در اصطلاح به قوه تشخیص حق از باطل گفته می شود.
انسان بصیر در زندگی راه را از چاه به درستی تشخیص داده و از مسیر حوادث و فتنه های روزگار به سلامت عبور می کند.
کسی که فاقد بصیرت باشد، به جای اینکه به موفقیت دست یابد، مدام خود را از رسیدن به نقطه مطلوب دور نموده و عاقبت کارش به هلاکت و نابودی کشیده می شود.
امیرالمومنین علی (علیه السلام) درباره بی بصیرتی به شدت هشدار داده و می فرمایند: «العامِلُ عَلى غَیرِ بَصیرَةٍ كالسّائرِ عَلى سَرابٍ بِقِیعَةٍ، لا تَزیدُهُ سُرعَةُ سَیرِهِ إلاّ بُعدا»(1) كسى كه بدون بصیرت عمل كند، مانند كسى است كه به دنبال سراب بیابان راه پیماید. او هر چه تندتر رود دورتر مى افتد.
کسی که از موهبت بصیرت برخوردار است، بر امور مشتبه غالب گردیده و به نسبت به حقائق آشنایی بیشتری دارد. امام علی (علیه السلام) در این باره فرمودند: «قَدِ انجابَتِ السَّرائِرُ لِأَهلِ البَصائِرِ»(2) امور پنهان براى اهل بصیرت آشكار است.
بنابراین آدمی باید تمام تلاش خویش را به خرج دهد تا در همه زمینه ها به ویژه شناخت دشمنان و راه های مقابله با مکر و حیله های آنان به بصیرت و آگاهی کامل دست پیدا کند.
امالی مفید، ص 42، ح 11.
غرر الحكم : ج 3، ص 239، ح 4351.