15- سفر علی محمد باب به مکه
علی محمد باب بعد از انجام امور مهمه مخصوصاً خبر وصول عریضهء جناب باب الباب ملاحسین بشروئی به طهران و ابلاغ پیام به حضور مبارک حسینعلی بهاء سرور فوق العاده در آن حضرت ایجاد کرد و قلب حضرت باب را مالامال سرور و ابتهاج نمود، آنگاه با روحی مستبشر و فؤادی مستریح عازم سفر حج گردیدند. حرم محترمهء خود را به والدهء خويش سپردند و به جناب خال اعظم سفارش نمودند که نسبت به مشارٌاليها سرپرستی و مساعدت نمايند.
آنگاه به اتفاق جناب ملامحمد علی بارفروشی ملقب به قدوس و غلام با وفایش مبارک نام که در ایام اقامت در بوشهر وی را خریده در خدمتش بود، روز بیست و ششم ماه شعبان سال 1260 هجری قمری مطابق با دهم سپتامبر 1844 میلادی که قریب چهار ماه از اظهار امر مبارک گذشته بود، به موجب وعود و اخبار اسلامی عزم طواف بیت الله و زیارت بقاع متبرکه فرمودند و با قافلهء حجاج از شيراز عزیمت نموده بعد از ده روز طی طریق روز ششم ماه رمضان به بوشهر رسیدند.
سید باب مستقيماً به جانب بوشهر روان شدند که محل تجارت جناب خال اعظم بود و هيکل مبارک هم با جناب خال در تجارت شرکت داشتند و مدتی در بوشهر متوقف و به تجارت مشغول بودند.
پس از ورود به بوشهر کارهای تجاری خود را مرتب نموده و برای آن سفر دور و دراز آماده شدند و پس از سیزده روز توقف، در تاریخ نوزدهم ماه رمضان از بوشهر سوار بر کشتی شراعی موسوم به فتوح الرسول شده بوشهر را به قصد حجاز ترک فرمودند. مدت دو ماه سفر دريا طول کشيد.
(قابل ذکر است که مورخین بهائی در باره این سفر دریائی علی محمد باب از بوشهر به جده اختلاف نظر دارند. برخی مانند نصرت الله محمد حسینی به تبع شوقی ربانی ولی امر بهائیان مدت این سفر را بیش از یک ماه ثبت کرده اند و برخی دیگر مانند عبدالحمید اشراق خاوری و حسن بالیوزی دو ماه ثبت نموده اند و این خود تناقضی آشکار است که در مورد سفر مدعی بابیت به مکه وجود دارد.
علاوه بر اینکه برخی از مورخین بهائی مانند أبوالقاسم أفنان به تبع شوقی ربانی زمان ورود باب به جده را اول ذی الحجه گفته اند. در حالی که از روز نوزدهم ماه رمضان که کشتی از بندر بوشهر حرکت کرد، تا اول ذی الحجه که به جده رسید، تقریباً هفتاد روز زمان می شود که با هیچ یک از نقل های مورخین بهائی سازگاری ندارد. ضمناً محمد علی فیضی و نصرت الله محمد حسینی زمان ورود باب به مکه (نه جده) را اول ذی الحجه می دانند).
در کشتی شخصی به نام محمد باقرخان بیگلربیگی دائی محمد شاه قاجار که یکی از صاحب منصبان برجسته فارس موسوم به شکرالله خان نوری را در التزام خود داشته با آن حضرت همسفر بوده اند. کشتی حامل حضرت باب دو روز پس از عزیمت از بوشهر به بندر کنگان رسید. در خطبه کنگان این آیات نازل گردیده است:
«فسبحان الذی قد اسری بعبده فی یوم من الشهرالحرام الی الفلک المسخر فوق ماء هذاالبحر الاجاج الداخر الذاخر المواج المتموج بتموج الابتهاج والمسیرة بریح هواء الشمال…
کشتی ده روز بعد در کنار مسقط لنگر انداخت و آن حضرت و همراهان چند روزی در این محل استراحت و در منزل والی مسقط سکونت اختیار نمودند. در اینجا به یکی از علما ابلاغ امر فرمودند ولی از او اقبالی مشاهده نفرمودند. سپس کشتی حامل آن حضرت و سایر حجاج از مسقط به سمت جده حرکت نمود اما با کمال بطوء و کندی سير می کرد و گاه گاه دستخوش امواج شديد و طوفان سخت می شد تا در ساحل ارض مقدّس لنگر انداخت.
مشکلات سفر و شدت طوفان و امواج و عدم وسائل استراحت، هيچيک نتوانست هيکل مبارک را از نماز و دعا و مناجات و تضرع ممانعت نمايد. بدون آنکه توجهی به طوفان شديد و امواج سهمگين و بيماری حجاج داشته باشند، الواح مبارکه از لسان مقدس نازل می شد و جناب قدوس می نوشتند.
حاجی ابوالحسن بزاز شيرازی که با همان کشتی عازم بيت الله بوده برای من چنين نقل کرد و گفت: کشتی از بوشهر که به راه افتاد پس از دو ماه به ساحل جده بندرگاه حجاز رسيد. من مشاهده می کردم که حضرت باب پيوسته مشغولند. جناب قدوس در محضر مبارک بود هيکل مبارک می فرمودند و قدوس می نوشت.
حتی در وقتی که کشتی دچار اضطراب شديد و طوفان سخت بود و همهء مسافرين آن را ترس و پريشانی احاطه کرده بود هيکل مبارک با کمال اطمينان و متانت به کار خود مشغول بودند و قدوس در محضر مبارک به نگارش آيات نازله از فم مطهر می پرداخت. آثار متانت و سرور وجه مبارک به واسطهء وقوع طوفان هائل و هياهوی حجاج ابداً تغيير نمی کرد. نه اعتنائی به طوفان داشتند و نه ترس و بيمی از انقلاب دريا و امواج مهيب بوجود مبارک عارض می گشت.
(فرقه بهائیت مدعی است علی محمد شیرازی همان مهدی موعود شیعیان جهان بود که ظهور کرد و کشته شد. اگر او امام زمان علیه السلام بود، امام (ع) نسبت به مردم خیلی دلسوز و مهربان است. چطور علی محمد باب همان “مهدی موعود” بود که ترس و بیماری مسافران کشتی ابداً نتوانست در روحیه او تغییری ایجاد کند و با متانت به کار خود مشغول بود؟ در حالی که امام رضا علیه السلام در بیان نورانی خصوصیات امام معصوم را چنین بیان می فرمایند.
حضرت می فرمایند: “الامام، الانیس الرّفیق” امام معصوم برای مردم مانند یک رفیق است. “والوالد الشفیق والاخ الشقیق” امام معصوم برای مردم مانند یک پدر مهربان و برادری همانند و دوقلو می باشد. “و الأم البرّة بالوالد الصغیر” امام معصوم به امت خویش مهر می ورزد، همانند مادری که به فرزند خردسال خود مهربان و نیکوکار است. “و مفزع العباد فی الداهیة” امام پناهگاه بندگان خداوند در مصیبت ها و دشواری های عظیم است. اما علی محمد باب عجب پناهگاهی برای مسافران کشتی بود!)
خود هيکل مبارک در کتاب بيان فارسی به شدائد و مشقات آن ایام اشاره کرده می فرمايند: خود من از بوشهر تا مسقط که دوازده روز طول کشيد چون ميسر نشد که آب بردارند به مَدَنی (ليموی شيرين) گذرانيده انتهی.
همانطوری که مورخین بهائی گفته اند، علی محمد باب در کتاب بیان فارسی صفحه 143 در این باره می نویسد: «چنانچه خود من از بوشهر تا مسقط که دوازده روز طول کشيد چون ميسر نشد که آب بردارند به مَدَنی (ليمو شيرين) گذرانيده. مراقب خود باشید که در هیچ حال برهیچ نفسی حزن وارد نیاورید که قلوب مؤمنین أقرب است به خداوند از بیت طین (خانه گلی کعبه)».
(مدعی بابیت عجب نسخه ای برای مردم می پیجد، خود به دیگران سفارش می کند مراقب باشید هیچگاه کسی را ناراحت نکنید زیرا دلهای مؤمنین به خداوند نزدیکتر است از خانه گلی خود در مکه؛ پس چرا خودش وقتی حجاج در کشتی از جهت طوفانی شدن دریا ناراحت و ترسیده بودند، بعنوان امام زمان که بهائیان معتقدند چرا به مردم مظلوم و پریشان کمکی نکرد؟ فقط می تواند برای دیگران رجزخوانی کند؟ لم تقولون ما لا تعلمون).
نظر به اين مشکلات بود که سید باب دعا کردند که خداوند قدير وسائل سفر را آسان فرمايد تا برای طی اقيانوس وسائل سهلی فراهم شود. طولی نکشيد که دعای هيکل مبارک مستجاب شد و وسائل سفر دريا فراهم گشت در خليج فارس که در سوابق ايام جز يک کشتی بخار در ساحل آن ديده نمی شد کشتی‌های بزرگ متعدد لنگر انداختند. حجاج شيراز بواسطهء اين کشتی‌ها می توانند خود را به فاصلهء چند روز با کمال راحتی به سرزمين حجاز برسانند.
بالاخره بعد از اینکه حضرت باب فاصله بین بوشهر و جده را با کشتی شراعی طی نمودند، در شب اول ماه ذی الحجه مطابق با 12 دسامبر 1844 میلادی به جده رسیده با همراهان خود لباس احرام پوشيدند. آنگاه بر شتر سوار شده به جانب مکه توجه فرمودند. جناب قدوس پياده قدم برمی داشت و ملازم هيکل مبارک بود. از جده تا مکّه همانطور پياده می رفت و هر چه هيکل مبارک فرمودند سوار شود پياده رفتن را در محضر مبارک ترجيح داد.
مهار شتری را که هيکل اطهر بر آن سوار بودند بدست داشت و با نهايت خشوع و عبوديت راه می پيمود و اوامر مبارکه را اطاعت می کرد. از خستگی و کوفتگی سفر و مشقت راه ملول نمی شد و شبها تا صبح خواب و راحت خود را فدای مولای محبوب خود می کرد و مواظب بود که پيوسته وسائل استراحت مولای عزيز خود را مهيا سازد.
شاید کسانی که به مکه نرفته اند ندانند که حاجی از کجا باید محرم شود و لباس احرام بپوشد. کسانی که شانزده فرسخ (حدوداً 86 کیلومتر) از مکه دور هستند باید حج تمتع بجا آورند یعنی ابتدا عمره تمتع و سپس حج تمتع و به فتوی تمام مراجع عظام تقلید محل احرام بستن برای ایرانی ها که بیشتر از شانزده فرسخ از مکه دور هستند، میقات های پنجگانه است که زائرین ایرانی میقات شان فقط دو مورد می تواند باشد. اول: مسجد شجره در مدینه منوره.
اگر زائر ابتدا مدینه رفته باشد و سپس بخواهد به مکه برود، چنین کسی حتماً و باید از مسجد شجره در مدینه محرم شود و نمی تواند بدون احرام از میقات عبور کند و به مکه برود. دوم: جُحفه است (۱۸۹ کیلومتری مکه) و آن میقات کسانی است که ابتدا به مکه می روند و سپس به مدینه مشرف می شوند. این دسته از زائرین خانه خدا که وارد جده (75 کیلومتری مکه) می شوند، باید به جُحفه رفته در آنجا برای عمره تمتع محرم شوند و أحدی از مراجع تقلید نفرمودند که از جدّه هم می شود محرم شد. چرا که جده نه میقات است و نه محاذی میقات.
با این توضیح، چطور علی محمد باب که خود را در ابتدا باب امام زمان و سپس خود امام زمان عجل الله تعالی فرجه معرفی کرد، آیا نمی دانست که نمی توان در بندر جدّه مُحرِم شد؟ آیا ندید تمامی زائرینی که به مکه می روند، ابتدا به میقات جحفه رفته آنجا محرم شوند؟ یا قضیه چیز دیگری است و آن نرفتن مدعی بابیت به مکه است که در قسمت های دیگر نیز به مواردی اشاره می کنیم که نشان می دهد علی رغم تبلیغاتی که فرقه بابی و بهائی بر سر این مسئله دارند، وی هیچگاه به مکه نرفته و این قضیه از اساس دروغی بیش نیست.
