بسم الله الرحمن الرحیم
وهابيون از سرعناد و نادانی با استفاده از آیاتی که مشرکان را مورد خطاب قرار می‌دهد، شیعه را مشرک نامیده، و می‌گویند همان‌طور که مشرکان به بت متوسل می‌شوند، شیعه هم به ائمه متوسل می‌شود.
توضیح مطلب:
به طور قطع در صورتى مىتوان به اين آيات متشبث شد و مؤمنان را در رديف مشركان قرار داد كه وجه مشتركى بين مؤمنان متوسل و استغاثه جو، با مشركان گرفتارِ توهّم و پندار، وجود داشته باشد؛ از همين جا اين پرسش بسيار مهم رخ مىنمايد كه چه تحولى پس از وفات انبيا و اولياء پديد آمده كه موجب شده اين امور كه در زمان حيات نبى يا ولىّ، عين توحيد و تقرّب آفرين بوده، اكنون عين شرك و مايه سقوط انسان گردد.
وهابيان بر اين باورند مردگان، پس از وفات، همانند سنگ و چوب مىشوند كه هيچ ادراكى ندارند، چيزى را نمىشنوند و سود و زيانى ندارند و اگر هم ادراكى دارند براى ما قابل فهم نيست. از اين رو، آنان با بتهاى جامدِ بى روح يكسانند و عمل مؤمنان نيز در توسل و شفاعت و استغاثه به آنان پس از وفات، همانند عمل مشركان درباره بت‌ها خواهد شد. از همين جاست كه اساسىترين دليل آنان بر اين منع، تشبّث به آياتى است كه مشركان را خطاب قرار مىدهد. مانند اين آيات كه مىفرمايد: «وَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ ما يَمْلِكُونَ مِنْ قِطْمِيرٍ إِنْ تَدْعُوهُمْ لا يَسْمَعُوا دُعاءَكُمْ وَ لَوْ سَمِعُوا مَا اسْتَجابُوا لَكُمْ وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ يَكْفُرُونَ بِشِرْكِكُمْ [فاطر/ ۱۳- ۱۴] و كسانى را كه جز او مىخوانيد (و مىپرستيد) حتى به اندازه پوست نازك هسته خرما مالك نيستند! اگر آنها را بخوانيد صداى شما را نمىشنوند، و اگر بشنوند به شما پاسخ نمىگويند؛ و روز قيامت، شرك (و پرستش) شما را منكر مىشوند».[۱] اكنون بايد ديد نخستين بار چه كسى به اين آيات تشبث جسته و آيا معناى اين آيات همين گونه است كه اينان مىگويند؟
اين نكته قابل پذيرش است استناد به اين آيات كه مشركان را خطاب قرار داده براى اثبات حرمت توسل و شفاعت تا پيش از ابن تيميه (قرن هشتم) مطرح نبوده است؛ وى نخستين بار عمل مؤمنان را با مشركان مقايسه كرده و هر دو را يكسان پنداشته است.[۲] پس جای سوال است که چرا برای اولین بار فقط ابن تیمیه از این آیات شرک بودن توسل را اثبات کرده است؟ چرا مفسرین دیگر از این آیات شرک بودن توسل را اثبات نکرده‌اند؟ حتی تفسیر ابی حاتم که به قول ابن تیمیه از بهترین تفاسیر است. [۳] درباره آیه مذکور می‌گوید: «منظور از این آیه مشرکان است که بت‌ها را خدا قرار می‌دادند و عبادت می‌کردند»،[۴] با این وجود کدام انسان عاقلی می‌گوید که توسل به اولیای الهی به معنای پرستیدن آن‌هاست؟
پی‌نوشت:
[۱]. عبد الرحمن بن حسن آل الشيخ، فتح المجید ج ۱ ص ۴۸۷، الناشر: وزارة الشؤون الإسلامية والأوقاف والدعوة والإرشاد - المملكة العربية السعودية ، تاريخ النشر : ۱۴۲۱هـ (فبيّن الله تعالي إن دعاء من لا يَسمَع ولا يستجيب شرك يَكفُر به المَدعُوّ يوم القيامة ... فكل ميّت أو غائب، لا يسمع ولا يستجيب ولا ينفَع ولا يضُر)
[۲]. مناوي، فیض القدیر ج ۲ ص ۱۳۴، الناشر : المكتبة التجارية الكبرى – مصر، الطبعة الأولى ، ۱۳۵۶ (ويحسن التوسل والاستعانة والتشفع بالنبي إلى ربه ولم ينكر ذلك أحد من السلف ( ۱ ) ولا من الخلف حتى جاء ابن تيمية فأنكر ذلك)
[۳]. ابن تیمیه، منهاج السنّة ج ۷ ص ۱۷۹، تحقیق محمد رشاد سالم، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، الطبعة الأولى. (ابن أبي‌حاتم يُعدّ من العلماء الأكابر الذين لهم في الإسلام لسان صدق، وتفاسيرهم متضمّنة للمنقولات التي يعتمد عليها في التفسير)
[۴]. ابن ابی حاتم، تفسیر القرآن العظیم، ج ۱۰ص ۳۱۷۷، محقق: طيب، اسعد محمد، ناشر: مكتبة نزار مصطفى الباز، مكان چاپ: عربستان، رياض، سال چاپ: ۱۴۱۹ ه. ق. (عن السدى في قوله: إِنْ تَدْعُوهُمْ لا يَسْمَعُوا دُعاءَكُمْ قال: هي الآلهة لا تسمع دعاء من دعاها و عبدها من دون الله تعالي وَ لَوْ سَمِعُوا مَا اسْتَجابُوا لَكُمْ قال: و لو سمعت الآلهة دعاءكم ما استجابوا لكم بشيء من الخير وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ يَكْفُرُونَ بِشِرْكِكُمْ قال: بعبادتكم إياهم)
