«وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْناً وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً(۶۳) وَ الَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِياماً» (۶۴)
و بندگان خداى رحمان كسانىاند كه روى زمين به نرمى گام برمىدارند؛ و چون نادانان ايشان را طرف خطاب قرار دهند به ملايمت پاسخ مىدهند. (۶۳) و آنانند كه در حال سجده يا ايستاده، شب را به روز مىآورند.(۶۴)
امام صادق عليه السلام فرمود: «مراد از «هَوْناً» زندگى كردن بر اساس فطرت و هماهنگ با روحيهاى است كه خداوند آفريده است. يعنى بندگان خدا، خود را به تكلّف و رنج و تعب نمىاندازند.» (تفسير مجمعالبيان جلد ۶ صفحه ۲۷۹)
رفتار هر كس، نشان دهندهی شخصيت اوست. ايمان و اعتقاد انسان، در رفتار شخصى او موثر است. بندگان خاص خداوند، مظهر تواضع هستند.
اسلام، دین جامعی است كه حتى براى چگونه راه رفتن برنامه دارد. تواضع، ثمرهى بندگى و نخستين نشانهى آن است.
تواضع نسبت به همهى مردم لازم است. نسبت به زن و مرد، كوچك وبزرگ، دانا و نادان.
فرهنگ اسلام به ما می آموزد، با جاهلان مقابله به مثل نكنيد؛ بلکهبرای تاثیر گذاری روی آنها باید به نرمی و مهربانی با آنها رفتار کنید.
مُدارا و حلم و حوصله، از صفات بارز مؤمنان است. هر کس می خواهد دیگران را تربیت کند باید این صفات را داشته باشد.
با افراد نادان و فرومايه مجادله نكنيد. آنان سخنى در شأن خود مىگويند، ولى شما سخنى عالمانه و كریمانه بگویید.
بهترين وقت عبادت، شب است و بين شب، نماز و مناجات، رابطه محكمى است. «يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ» (فضاى آرام، دورى از ريا، تمركز فكر، از بركات شب است)
در زندگی اجتماعی متواضعانه رفتار کنید و هنگام برخورد با افراد غیر مؤدّب، با مدارا و ملایمت پاسخ دهید.