قال الله الحکیم فی محکم کتابه:
«وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا» «طلاق،۲»
هر كه را به خدا و روز قيامت ايمان دارد، اينچنين اندرز مى‌دهند. و هر كه از خدا بترسد، براى او راهى براى بيرون‌شدن قرار خواهد داد.
علي بن سويد، از ابو الحسن اول امام موسي كاظم عليه السلام روايت مي كند: در خصوص سخن خداوند عزّ و جلّ: «وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَي اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ» از ايشان پرسيدم، فرمود: توكل بر خدا درجاتي دارد، از جمله آن اين است كه بر خدا در تمامي امورت توكل كني و از هر آن چه كه درباره تو تقدير كرد، راضي باشي و بداني كه خداوند تبارك و تعالي براي تو از خير و نيكي و فضل و بخشش فروگذار نميكند و بداني كه حكم آن در دست اوست. پس در سپردن آن به خدا توكل كرده و در آن چيز و چيزهاي ديگر به خدا اعتماد كني.
تقوا را به عنوان ملاک معارف دینی تعریف کردیم وضرورة ان را دانستیم.آشفتگی معارف دین گاهی موجب بدبینی به دین هم میشود.در غالب کتب اخلاقی ما هم این آشفتگی را میبینیم،یعنی یک سری از موارد مهم اخلاقی را صرفا مطرح کرده اند اما اینکه بالاخره از کجا باید شروع کرد،همیشه مجهول بوده است.اما به نظر میرسد تقوا آغاز وملاک اخلاق و معارف دین است.موضوع اصلی جهاد با نفس است نه دوری از حسادت وکبر ودروغ و....بلکه اینها ثمره مبارزه با نفس است.اگر این موضوع بر ما پوشیده باشد و به جای مبارزه با نفس وقت وانرژی خود را صرف مبارزه با دروغ بگذاریم مانند این است که میدان اصلی را رها کنیم و در یک جبهه دیگر بجنگیم.پس از شناخت این مهم راه مبارزه با دشمن هم باید مشخص شود.کسب تقوا کار نشدنی ای نیست کما اینکه بعضا تصور میشود که اقا تقوا مال بزرگان وعلماء است،ما کجا وتقوا کجا...اما واقعا اینطور نیست،علمای بزرگ وبا تقوا،مادرزاد که اینطور نبوده اند ،انها هم مانند ما با دنیا ومخاطرات ان دست وپنجه نرم میکرند.اما انچه برای انها حاصل شد با شناخت صحیح و تمرین واستمرار بدست امده است.تقوا یک امر تمرینی وتدریجی الحصول است.در پیش پا افتاده ترین مسایل زندگی میتوان تمرین تقوا را انجام داد و اگر در نهایت تین قوه برای ما حاصل شد انگاه در مهمات و مسایل مهم هم اهل تقوا میشویم.مثلا کسی در خانه به بچه واهل منزل احترام میگذارد و اینطور نیست که در خانه دیکتاتوری راه بیاندازد،استعداد تحصیل تقوا را دارد.مثلا اگر هنگام تلویزیون نگاه کردن،اگر ما مشتاق فوتبال هستیم اما کانال تلویزیون را برای اهل خانه تغییر دادیم وانچه انها دوست داشتند قرار دادیم این میشود از خود گذشتن وپا روی نفس گذاشتن.و هکذا در تمام امورات زندگی ما این موارد وجود دارد.انشالله در مطالب بعد بروی این موضوع بیشتر بحث خواهیم کرد.
منیع:برداشتی از کتاب اخلاق خودسازی،ایت الله مظاهری
