حساب احتمالات
الف. مقدمه
اثبات مقدمه دوم برهان نظم (هر نظام هدفمندی ناظمی عالم و قادر دارد.) از دو طریق ممکن است. در مقالات قبلی طریقه اول تشریح گردید و در این مقاله به طریقه دوم میپردازیم. در این طریقه بر پایه حساب احتمالات، پدید آمدن نظام هستی از یک تصادف کور تبدیل به یک احتمالی مضحک میشود که هیچ عاقلی به آن ملتزم نمیگردد.
ب. توضیح حساب احتمالات
اگر در کیسهای ده توپ انداخته شود و روی هر یک شمارهای از 1 تا 10 نوشتهشده باشد آنگاه اگر ده بار در این کیسه دست ببریم و هر بار یک توپ را بیرون آورده و مجدد در کیسه اندازیم طبیعتاً هر مرتبه یک عدد خارج خواهد شد. حال این احتمال که در این ده مرتبه توپها به ترتیب از عدد 1 تا 10 خارج شوند چقدر است؟ علم ریاضی در حساب احتمالات این احتمال را یک احتمال از بین 10.000.000.000 احتمال (10 به توان 10) میداند! حال اگر در جلوی چشم ما شخصی این کار را انجام دهد و به ترتیب توپها را از شماره 1 تا 10 خارج نماید شک نمیکنیم که نقشهای از قبل، طراحیشده است و این احتمال بسیار بسیار بعید تصادفاً رخ نداده است. روشن است که اگر تعداد توپها بیشتر شود این احتمال بسیار ضعیفتر خواهد شد مثلاً اگر توپ ها 100 عدد شوند آنگاه احتمال خروج ترتیبی 1 در 100 به توان 100 خواهد بود.[1]
حال بنگریم به نظم شگرفی که در جهان خلقت مشاهده میکنیم؛ در این نظام اعجابانگیز تکتک ذرات خلقت در جایگاهی خاص قرار دارند و تغییر آنها میتواند این نظم را مخدوش سازد (مثل اختلالات سلولی در برخی انسانهای معلول) حال آیا میتوان این چینش مدبرانه را محصول تصادفی کور دانست؟ طبیعی است که عقل در این قضاوت بدون تردید احتمال تصادف را نفی کرده و به وجود ارادهای هوشمند تصدیق مینماید.
ج. نتیجه
بر پایه حساب احتمالات تصور تصادف در نظام هستی و چینش منظم و هوشمندانه اعضای خلقت در کنار یکدیگر بدون وجود ارادهای هوشمند احتمالی مضحک و غیرقابلقبول است که هیچ عاقلی آن را نمیپذیرد.
[1] ر.ک: مجموعه آثار استاد مطهری، ج 4، ص 80 به بعد و الالهیات، ج 1، ص 52 به بعد.