تحفه هند
(گزیده خاطرات سفر به هندوستان - شهریور 97)
سخنرانی در دانشگاه
با پیگیریهای المصطفی و به ویژه مسئول پژوهش مدرسه آقای دکتر فیاض، بنا شد تا دوستان در دانشگاه همدرد دهلی به سخنرانی یا به قول خودشان ارائه (lecture) بپردازند. در روز مقرر و سر ساعت مقرر، راهی دانشگاه شدیم. بنا بود مراسم در دپارتمان مطالعات اسلامی (Islamic studies) برگزار شود و همه دوستان هم سخنرانی کنند. البته نظر استادان مقیسه و پاکنژاد بر این بود که یکی دو نفر بیخیال سخنرانی بشوند اما تلاش و کوشش فوق العاده آنها را که دیدند، به این امر رضایت دادند. من هم متن سخنرانیام را که درباره «مساله شر در الاهیات شیعی» بود آماده کردم. یکی از فرهنگهای خوب محیطهای علمی غرب، سخنرانی از روی متن است که دقت محتوایی را افزایش میدهد. من هم از این سنت پیروی کردم، زیرا افزون بر افزایش دقت، باعث میشود امکان اشتباه تلفظی به حداقل برسد و این لازم بود؛ به خصوص در صورتی که مخاطبان شما از افراد مسلط به زبان باشند. من نیز تصور میکردم با توجه به آن که زبان دوم هندوستان، انگلیسی است و این ها هم همه دانشجو و استاد هستند، حتما انگلیسی را مثل بلبل صحبت میکنند و اگر کار به پرسش و پاسخ برسد، ما را میخورند! تصوری که بطلانش، ساعتی بعد آشکار شد.
سالنی که بنا بود در آن صحبت کنیم، رنگ و رو رفته و کمنور بود. انتظار داشتم سالن جلسات دانشگاهی که در سطح هندوستان مطرح است، بزرگتر باشد. دکتر عبدالرحمان از استادان دانشگاه که وظیفه اجرای مراسم را به عهده گرفته بود، پشت تریبون رفت و ضمن خیر مقدم و معرفی اعضای گروه به زبان اردو! استاد مقیسه را برای سخنرانی فراخواند. آقای مقیسه پشت تریبون حاضر شد و سخنرانی خود را با عنوان مبانی و انواع صلح در اسلام ارائه کرد.