يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَ الَّذِينَ آمَنُواْ وَ مَا يَخْدَعُونَ إِلّا أَنْفُسَهُمْ وَ مَا يَشْعُرُونَ
(منافقان به پندار خود) با خداوند و مؤمنان نيرنگ مى كنند در حاليكه جز خودشان را فريب نمى دهند، امّا نمى فهمند!
سؤال: چرا با اينكه منافقان به خدا و پيامبر صلى الله عليه و آله نيرنگ ميزنند، ولى خداوند مى فرمايد: جز خودشان را فريب نمى دهند؛
«وَمَا يَخْدَعُونَ إِلّا أَنْفُسَهُمْ»؟
پاسخ: مراد از حيله ومكر منافقان با خدا، يا خدعه ونيرنگ آنان با احكام خدا و دين الهى است كه آنرا مورد تمسخر و بازيچه قرار مى دهند و يا به معناى فريبكارى نسبت به پيامبر خداست. يعنى همانگونه كه اطاعت و بيعت با رسول خدا، اطاعت و بيعت با خداست «1» خدعه با رسول خدا به منزله خدعه با خدا می باشد كه روشن است اينگونه فريبكارى و نيرنگ بازى با دين، خدعه و نيرنگ نسبت به خود است. چنانكه اگر پزشك، دستور مصرفِ دارويى را بدهد و بيمار به دروغ بگويد كه آنها را مصرف كرده ام، به گمان خودش پزشك را فريب داده و در حقيقت خود را فريب داده است و فريب پزشك، فريب خود اوست.
اين تمثيل درمورد آيه 43 سوره فاطر نيز بكار رفته است كه خداوند مى فرمايد: «لا يحيق المكر السّىء الّا باهله» اين نيرنگ ها تنها دامان صاحبانش را مى گيرد.
منبع: حجت الاسلام قرائتی،تمثيلات تفسير نور، ص: 14
______________________________
(1). نساء، 80؛ فتح، 1.