محمودشفیعی
آیات و روایات اسلامی
از دیدگاه اسلام، خداوند مبدا و مصدر خلاقیت است و مصداق بديع السموات و الارض {او آفریننده (مبدع) آسمانها و زمین است . (سوره بقره، آیه 117)}و همه کارهای باری تعالی، نوآورانه وحتی فیوضات الهی بر بندگان نیز جدید و سابقه ی قبلی ندارد.
اسلام، هستی را نمایه ابتکار و ظهور نوآوری های بی بدیلی می داند که به دست خالق یکتا بوجود آمده و خلاقيت را از ويژگيهاي آدمي دانسته که ريشه در خالقيت خدا دارد، زيرا از سويي از سوي خالق هستي و از سوي كسي كه مبدع آسمان و زمين است، استعداد نوآوري را دارد.
دعوت به تفکردر خلقت انسان، دعوت به تفکر در آفرینش آسمانها وزمین و هزاران مخلوق زیبا و منحصر به فرد آن، مغبوض وجاهل خطاب نمودن افرادی که تفکر نمی کنند و....خلاصه ی از نگاه اسلام به موضوع تفکر است.
کتاب آسمانی اسلام در بیش از 50 مورد از لفظ تفکر واژه های همسو ( اعتبار، تذكر، تدبّر، نظر، عقل و علم) درآیات خودبهره برده است و در آیات بسیاری بر لزوم بررسی و جستجو در محیط پیرامون و طبیعت به عنوان مظهر نوآوریها تاکیدنموده و انسانها را به تفکر در آن دعوت نموده است. سنریهم آیاتنا فی الافاق و فی انفسهم حتی یتبین لهم الحق (سوره فصلت، آیه53)
قرآن نواندیشی ونوآوری در اندیشه را یک امر ضروری و مسلم دانسته و در داستانهاو اشارات تاریخی خودبه تقبیح تقلید ازباورهای باطل وکهنه پدران ،ولزوم اصلاح روش گذشته می پردازدکه نماینگر اهمیت نوگرایی فکری است.
در روایات اسلامی با اشاره به اهمیت تفکر ، کفه ترازوی تفکر در مقابل عبادت بسیار سنگیتر است ویک ساعت تفکر را معادل یک سال عبادت می داند (بحار ج ۷۱ ص ۳۲۷۸).
در برخی روایات دیگر به ضرورت نو گرایی و نگاه جدید به مسائل روزمره اشاره دارد و می فرمایند: اگر دو روز كسي برابر باشد ملعون است، اگر فرداي كسي بهتر از امروزش باشد مقبول است.
نتیجه اینکه اسلام با اهمیت دادن به تفکر، بسترهای نظری بروز خلاقیت ونوگرایی را که خروجی تفکر است، بازگذاشته است.