متن سوال:
درباره خواص آیات و سوره های قرآن ، مثلا: برای رزق ، حفظ جان ، شغل ، مقام معنوی و.. . . مطالبی شنیده ایم . لطفاً در این باره توضیح دهید و کتاب هایی معرفی فرمایید .
متن پاسخ:
1. قرآن کریم مایه هدایت و رحمت است. (لقمان، 1 و 2) و این کتاب شریف و کلام لطیف، عربی و راهنمای انسان در رسیدن به کمال نهایی و نزدیک شدن به خداست و بشر را به سوی خیر و سعادت سوق میدهد و هدف اصلی و مهمترین فایده آن، انسانسازی و تربیت بشر است و فواید و آثار دیگر، اهداف فرعی به حساب میآیند.1
2. در برخی روایات ـ گرچه اعتبار این گونه روایات به خوبی روشن نیست و خدشه وارد شده است ـ مطالبی درباره خواص قرائت آمده است و فواید متعددی برای تلاوت آن ذکر شده است؛ از جمله: پیامبراکرم صلی الله علیه وآله فرمود: “هر کسی سوره نساء را بخواند، گویا به اندازه هر مسلمانی که بر اساس مفاد این سوره ارث میبرد، در راه خداوند انفاق کرده است.”2 و در روایتی دیگر فرمود: “من قرأ سوره الواقعه کل لیله لم تصبه فاقه ابدًا؛ هر کس سوره واقعه را هر شب بخواند، هرگز فقیر نخواهد شد.”3 البته باید توجه داشت که منظور این روایات، فقط خواندن آیات و سورههای قرآن نیست؛ بلکه خواندن قرآن، مقدمهای برای فهم قرآن و درک قرآن نیز مقدمهای برای تحقق بیشتر دستورهای آن در زندگی فردی و اجتماعی انسان است. اگر مسلمانان از مفاد سورههای قرآن در زندگی خود الهام بگیرند، به طور مسلم همه پاداشها و خواسته های مشروع و منطقی دنیا و آخرت را خواهند برد.4
3. گرچه یکی از عوامل مؤثر در سرنوشت انسان، قرآن و دعا است و انسان میتواند به فضل خداوند از طریق تلاوت قرآن و خواندن دعا امیدوار باشد، اما خداوند حکیم برای هدایت بشر به کمال، عوامل و اسباب دیگری را مانند: عقل، علم، مشورت، دارو و درمان، پرهیز از چیزهایی که بر جسم و جان انسان تأثیر منفی دارد و… آفریده و آیات قرآن و روایات اسلامی نیز انسان را به کمک جستن و بهرهمندی از این اسباب سفارش فرموده است.5 برای آشنایی بیشتر در این باره (خواص سوره قرآن) به ابتدای تفاسیر نمونه و المیزان مراجعه کنید.
---------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
1. جهت اطلاع بیشتر ر.ک: تفسیر نمونه، آیتاللّه مکارم شیرازی و دیگران، ج 8، ص 317 و 318؛ ج 21، ص 256، دارالکتب الاسلامیه.
2. مجمع البیان، مرحوم طبرسی؛، ج 3، ص 3، انتشارات ناصرخسرو.
3. مجمع البیان، همان، 321.
4. ر.ک: تفسیر نمونه، همان، ج 1، ص 60.
5. ر.ک: تفسیر المیزان، علامه طباطبایی؛، ج 2، ص 251 ـ 255؛ ج 4، ص 71 و 72، مؤسسه الاعلمی، بیروت.
6. ر.ک: به کتابهای: تفسیر نمونه، ابتدای تفاسیر سورههای قرآن، نشر دارالکتب الاسلامیه / تفسیر المیزان، ابتدای تفاسیر سورههای قرآن، مؤسسه الاعلمی، بیروت / بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 89، نشر داراحیاء التراث العربی/ اصول کافی، شیخ یعقوب کلینی، ج 2، کتاب فضل القرآن، نشر دارالتعارف للمطبوعات، بیروت.
