سراسر عاشورا مدرسه عشق,وآموزگار آن,حسین بن علی(ع) است.این واقعه بزرگ,در تاریخ بشری موجی پدید آورد و مسلمان و غیر مسلمان را با ارزش های انسانی و مفهوم حیات هدفدار آشنا کرد. درگفتار و کردار امام حسین(ع) و یارانش درسهایی سازنده وجود دارد که موارد زیر از جمله این درسهاست:
رضا و تسلیم: یکی از آموزه های کربلا,راضی بودن به رضای الهی است.هدف امام حسین(ع) فقط خشنودی خدا وپیامبر(ص)از بود.اگر در آن قیام خونین,جان عزیزش را نثار کرد,اگر سخت ترین مصیبت ها را به جان خرید, واگر خاندان گرامی اش رابه دست اسارت سپرد,هدفی جز رضای الهی نداشت.
او بارها در طول سفر به کربلا,این واقعیت را به زبان آورد وفرمود:ما اهل بیت به آنچه خدا راضی است خشنودیم و در برابر تلخی ها صبوریم.1
عمل به تکلیف: از آموزه های ارزشمند کربلا,عمل به تکلیف است.هنگامی که نامه های پیاپی مردم کوفه با هزاران امضا به امام حسین(ع) رسید,هر چند از سست عهدی کوفیان آگاه بود, ولی آن اعلام حمایت ها را تکلیف آور دانست و به سوی آن حرکت کرد.امام خمینی(ره) درباره این آموزه عاشورایی فرمود: این تکلیف بود که ابی عبدالله(ع) با عدد کم,قیام کند و خونش را بدهد تا اینکه ملت را اصلاح کند وعلم یزید را بخواباند.2
آزادگی: عاشورا,نماد آزادگی و امام حسین(ع) سرور آزادگان است.آزادگی او بود که در پاسخ به دعوت بعیت با یزید,فرمود:آگاه باشید! ناپاک زاده فرزند ناپاک زاده,مرا میان دو چیز مجبور کرده است:بین مرگ و ذلت,هیهات که ذلت را بپذیرم.3
اخلاص: اخلاص امام حسین (ع) و یاران آن حضرت, مهمترین عامل جاودانگی قیام حسینی است.از زمان حرکت آن حضرتاز مدینه تا مکه و سپس تا کربلا,بسیاری از کسانی که با ایشان بودند,خود را حسینی نشان دادند,اما هیچ کدام بر حرف خود ثابت نماندند. تنها امام حسین(ع)و یاران با وفای آن حضرت بودند که بر سر پیمان مقاومت کردند و ماندند و سرانجام دعوت خدا را لبیک گفتند.
نفی نژاد پرستی: کربلا, بزمگاه عشق است و همه گونه شهیدی دارد؛ جوان, پیر,خردسال,سیاه, عرب و عجم. امام حسین (ع) در صحنه نبرد, این آموزش دینی وانسانی را به کار گرفت و سپاس و ستایشی همسان, به همه یارانش از پیر تا جوان واز رئیس قبیله تا غلام سیاه روا داشت.
1.آینه یادها: مناسبت های شمسی وقمری در قرآن و حدیث ،ص 183،حدیث 642
2.امام خمینی(ره) صحیفه نور،جلد2 ص 208
3.فرهنگ سخنان امام حسین(ع)،ص 165