سومین ایه ای که ما مورد بحث قرار می دهیم و عصمت ائمه اطهار علیهم السلام را ثابت می کند ایه همراهی با صادقین می باشد .
خداوند در سوره توبه مىفرمايد:
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّه وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقينَ»( سوره توبه: آيه 119)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد، تقوا پيشه كنيد و همراه با راستگويان باشيد.
همراهى را می توان به دو صورت تصوّر کنیم: یک مرتبه این همراهی جسمى است، مثلًا «صادق» با «رضا» در فلان سفر همراه شدند. و گاهى همراهى به معناى پيروى در فكر و عقيده است، مثلًا فلان شخص با ابوبكر است و فلانى با على بن ابى طالب عليه السلام. يعنى از نظر اطاعت و موافقت همراهى مىكند و به اصطلاح در خط او است. اين نوع همراهى حتى در صورتى كه آن شخص رهبرش را نديده باشد ممكن است. حتى ممكن است يكى در شرق عالم باشد و ديگرى در غرب عالم؛ اما در عقيده، فكر و برنامه عملى با يكديگر همراه باشند. شيعيان در قرن حاضر با اميرالمؤمنين على بن ابى طالب هستند، با اين كه آن حضرت را نديده و به خدمتش نرسيدهاند، و از طرفى ديگر معتقدان به ابوبكر با ابوبكر همراهند، گرچه پانزده قرن گذشته است. پس «همراهى» در آيه مباركه به معناى دوم است.
حال که مراد از همراهی را در آیه دانستیم . وقتى خداوند متعال امر به همراهى با «صادقين» را به صورت مطلق و بدون قيد آورده است، پس بايد آنها معصوم باشند. (همانگونه که شبیه این استدلال را در آیه های دیگر هم بیان کردیم ) چرا که اگر این افراد معصوم نباشد امر به همراهی با آنها موجب تناقض می شود و این نوع امر کردن برای خداوند محال می باشد .
سوالی مطرح می شود که این صادقین چه کسانی هستند ؟
برای پاسخ به این سوال و شناخت «صادقين» در اين آيه به سراغ روايات اهل سنّت مىرويم، چرا كه بحث ما با اهل سنّت است.چرا که مراد از صادقین در کلام شیعه مشخص می باشد
احاديثى كه در ذيل آيه ياد شده آمده با متنهاى مختلفى وارد شده اند. و یازده تن از بزرگان فن حدیث این روایت را نقل کرده اند بنابراین در صحت این روایت نمی توان خدشه کرد . از جمله آنها روايتى است كه حافظ مزّى به سند خودش از امام صادق عليه السلام اين گونه نقل مىكند:
مراد از «صادقين» در آيه شريفه، محمّد و على عليهما السلام هستند. (تهذيب الكمال: 5/ 84)
حاكم حسكانى (درگذشته 470) در كتاب شواهد التنزيل به سند خود و به همان سندى كه ابوالحجّاج مزّى نقل نموده است از امام صادق عليه السلام اين گونه روايت مىكند:
منظور از «صادقين» در آيه، محمّد و على عليهما السلام هستند.( شواهد التنزيل: 1/ 341/ ش 350)
ابويوسف يعقوب بن سفيان نيز با سند از عبداللَّه بن عمر روايت كرده:
ابن عمر قال: «وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقينَ»؛ يعنى مع محمّد وأهل بيته (مناقب آل أبي طالب: 2/ 288)
ابن عمر گفت: مراد از آيه «وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقينَ» همراهى با محمّد و اهل بيت اوست.
كلام فخر رازى
فخر رازى پس از اقرار به دلالت اين آيه بر عصمت، دست از بىانصافى بر نداشته و با بىاعتنايى به روايات ذيل آيه، درباره مصداق «صادقين» مىگويد:
إنه تعالى أمر المؤمنين بالكون مع الصادقين، ومتى وجب الكون مع الصادقين، فلابدّ من وجود الصادقين في كلّ وقت، وذلك يمنع من إطباق الكلّ على الباطل؛ ومتى إمتنع اطباق الكلّ على الباطل، وجب إذا أطبقوا على شيء أن يكونوا محقين، فهذا يدلّ على أن إجماع الأمة حجة؛
پروردگار متعال به همراهى با راستگويان أمر كرده است [و چون قرآن براى هميشه و هر زمان نازل شده است] در نتيجه بايد راستگويان در همه زمانها وجود داشته باشند و راستگويان همان اجماع و اتفاق تمامى [مسلمين] است كه [هيچ گاه] بر باطل اجماع نمىشود و تا زمانى كه اتفاق بر باطل ممتنع باشد، هر گاه بر چيزى اتفاق نظر شد، آن چيز حق است و همين دليل است بر حجيّت اجماع.
با توجه به روایاتی که خود اهل سنت نقل کرده اند و جای خدشه در این روایات نمی باشد باز هم فخر رازی دست این تعصب برنداشته و اینگونه که بالا بیان کردیم بر این روایت ایراد می گیرد که این ایراد منفی است .
==================================================
برای مشاهده ی مطلب مرتبط
دلالت آیه عهد بر عصمت
عصمت در قرآن