راهنمای مسیر
بسیاری از افراد جامعه به دنبال گزینه اصلح در بین نامزدهای ریاست‌جمهوری می‌باشند. شاخص‌های متعددی در این زمینه وجود دارد که در رأس آن توصیه‌های مقام معظم رهبری است. در این یادداشت نیز بنابه قواعد حاکم بر علم حکمرانی، خارج از جناح‌بندی‌های نامزدهای ریاست جمهوری، نکاتی مطرح میشود تا چراغ راه هموطنان عزیز در رسیدن به گزینه اصلح و ادامه دهنده راه شهید رئیسی باشد.
ا. فهم دقيق مسائل؛ یک رئیس جمهور با کفایت و دارای تفکر راهبردی اساسی ترین و زیربنایی ترین مسائل و مشکلات جامعه را کشف میکند. او باید بداند در اقتصاد فرهنگ اجتماع آموزش و ... اصلی ترین مسائل کدام ها هستند؟ سپس بر اساس این فهم خود از مسائل آنها را به ترتیب اولویت به حیاتی فوری ضروری معمولی دسته بندی میکند. حال ببینید کدام یک از نامزدها ریشه های مشکلات کشور را بصورت دقیق ارزیابی و تجزیه و تحلیل میکند؟ این نکته مهم است که «مسئله بودگی» کدام موضوعات برای او محرز است؟
۲. ایده ی معقول، منطقی و برخاسته از مبانی دینی؛ نکته دوم بعد از کشف مسائل ایده ای است که باید برای حل آن مسائل طرح کرد. ایده در واقع راهکار و راه حل برای حل مشکل است که باید مبتنی بر واقعیت ها ظرفیت ها نقاط قوت و با در نظر گرفتن فرصت ها و چالشهای پیش رو بیان گردد.
حال باید دید کدام یک از نامزدها، ایده های با ویژگیهای بالا را برای حل مسائل مطرح میکند؟ اصلا ایده ای برای حل مسئله دارند؟
نامزدی که ایده نداشته باشد رو به کلی گویی می آورد.
۳. سیستم سازی؛ بعد از کشف مسائل و بیان ایده های حل آن نوبت به سیستم سازی میرسد. یعنی برای اینکه ایده ها قابلیت ... اجرایی پیدا کنند باید شبکه منسجمی از ساختارها، قوانین مجریان و شکل گیرد تا آن ایده پیاده شود. سیستم سازی به زبان ساده تر همان تکه های یک پازل هستند که در کنار هم تصویر مطلوب را به نمایش میگذارند. در سیستم سازی نقش و جایگاه مهره ها باید بخوبی تبیین شود.
حال ببینید کدام یک از نامزدها رویکرد سیستمی به ایده های خود دارد؟ یعنی تک بعدی به قضیه نگاه نمیکند؟
۴. قابلیت اجرا؛ نکته بعدی قابلیت اجرا و امکان جریان یافتن آن ایده و سیستم میباشد. یعنی سیستم طراحی شده باید جامع و مانع باشد تا اجزای مختلف سیستم بتوانند به وظایف خود عمل کنند. نقش بخشهای مختلف سیستم باید در عرصه ای که امور قرار است جاری و ساری شوند دیده شود. مجریان و ساختارها شاکله این بحث را تشکیل میدهند.
نامزدی موفق است که قابلیت سیستم اجرایی خود را بخوبی بسنجد این نیز مستلزم شناخت کافی از قوانین و ساختار اداری و ... است. پس باید دید کدام نامزد به صورت دقیق قابلیت اجرایی برنامه های خود را توضیح می دهد.
۵. تسهیل گری؛ نکته بعدی آسان کردن مسیر اجر است. اگر بخواهم مثال بزنم روغن چه نقشی را در یک دوچرخه دارد؟ روغن کاری باعث روان سازی حرکت دوچرخه است. تسهیل گری هم تعامل و شبکه کنشگران یک سیستم را تسریع میبخشد و باعث انجام سریع و دقیق کارها میشود. در یک کلام تسهیل گری فرایند شتاب بخشی و کارا کردن حداکثری سیستمی است که قرار است مشکل ما را حل کند.
حال باید ببینیم کدام یک از نامزدها برای اثر بخشی بیش از پیش طرح هایش به این نکته توجه دارد؟
۶. تنظیم‌گری؛ یعنی اگر یکی از بخشهای سیستم نمیتواند وظیفه محوله را به درستی انجام دهد در آن صورت باید تنظیمات مجدد صورت گیرد چرا که در غیر این صورت منجر به آسیب به کل سیستم میشود. روی دیگر تنظیم گری رفع موانع است. یعنی عواملی که باعث کند شدن سیستم از حرکت افتادن سیستم و ... میشود باید رفع شوند. اینجا شاید قانونی درست اجرا نشود یا کارگزاری وظیفه خود را به درستی اجرا نکند و ... . پس نامزدی موفق است که در برنامه ی خود تنظیم‌گری لازم را دیده باشد.
۷. بازخوردگیری؛نکته بعدی این است که باید از کارآیی سیستم و ایده در حل مشکل مطمئن بود. این موضوع هم نیاز به ارتباط مستمر با ذی نفعان ذی نقشان و ذی ربطان آن مسئله میباشد. یعنی بازخوردهای لازم از میزان اثر بخشی این فرایند گرفته شود تا اطمیمان به اثر بخشی سیستم کرد نظارت مستمر بر کیفیت کار سیستم لازمه این کار است.
از این رو نامزدی که اهل مشورت، ارزیابی، و نظارت باشد باید این نکته در طرح های وی به چشم آید.
۸. نقشه راه؛ یعنی اینکه این سیستم قرار است مشکل ما را تا بازه های زمانی مشخصی حل کند. ما با این سیستم طراحی شده درصدد رسیدن به هدفهای خود هستیم و بر اساس سناریوهای محتمل قله های معینی باید در یک بازه مشخص فتح گردد. حال باید دید که کدام یک از نامزدها نقشه راه مشخص، منسجم، دقیق، پویا و مانا برای طرح های خود ترسیم می کند؟
در پایان نیز شایان ذکر است که نکات مذکور، زمانی محقق میشود که نامزدها صفاتی نظیر عزم و اراده‌ی خستگی ناپذیر، پرکاری و پرتلاشی و ... را دارا باشند و از تجربیات موفق بهره بگیرند. بدیهی است وقتی خود و اطرافیان آدمی تنبل، ناتوان، بی‌برنامه و دارای کارنامه ضعیف باشند، نباید انتظار حل مسائل را از آن شخص داشت. نامزدها نیز، چنین هستند.
