رقت قلب داریم و ضعف قلب. ممکن است کسی بگوید من در مدت عمرم یک گوسفند را سر نبریدهام یا مرغی را ندیدم که سر ببرند، این رقت قلب نیست بلکه ضعف نفس است. زیرا همین شخص وقتی کباب گوسفند میخورد و بوی کباب به مشام فقرا میرسد بیخیال است و قلبش تکان نمیخورد و به فکر آنها نیست. رقت قلب و عاطفه از فضائل انسانی است درحالیکه ضعف نفس فضیلت نیست. راهی که انسان با طی دستورات الهی خدمتی به خلق خدا انجام دهد رقت قلب است و آن راهی که با دستورات الهی سازگار نیست، ضعف نفس است.
رقیقالقلب بودن این است که وقتی انسان فقیری را دید، واقعاً متأثر شود و...
راه رقت قلب گناه نکردن است. حضرت علی علیه السلام میفرمایند: چشمها گرفتار خشکی نمیشوند مگر در اثر قساوت قلب و قلب گرفتار قساوت نمیشود مگر در اثر گناه زیاد.
-------
منبع : پرسش ها و پاسخ های دانشجویی - در محضر آیت الله جوادی آملی