قال علی-علیه السلام
« صوم الجسد الامساک عن الاغذیة بارادة و اختیار، خوفا من العقاب و رغبة فی الثواب و الاجر.
و صوم النفس امساک الحواس الخمس عن سائر الماثم و خاو القلب من جمیع اسباب الشر» ؛
« روزه جسم پرهیز از خوردنی ها و آشامیدنی ها(وسایر مفطرات) با میل و اختیار است، وانگیزه این روزه دوری کردن
از عذاب های الهی ودست یافتن به اجر و ثواب پروردگار است. وروزه روح پرهیز حواس پنج گانه (نه فقط زبان) از سایر
گناهان و خالی کردن قلب و روح از تمام علل و عوامل بدی هاست.»۱
یکی از نعمت های بزرگ خداوند متعال ماه مبارک رمضانه، ماهی که انواع برکات در اون وجود داره. بزرگ ترین نعمت خداوند، قرآن مجید، تو این ماه نازل شده؛
نعمتی که عالی ترین مائده آسمانیه. درهای رحمت الهی در این ماه باز، و درهای جهنم بسته، و شیاطین درغل و زنجیر، و هوای نفس در پرتو این ماه به
زنجیر کشیده میشه. هر نعمتی شکرانه ای داره و شکرانه این نعمت اینه که به فلسفه و اسرار این ماه پی ببریم و به حقیقت روزه برسیم.
روایتی که مطرح شد «حقیقت روزه» رو بیان می کنه. روزه نه تنها پرهیز از خوردن و آشامیدنه بلکه روزه اونییکه انسان از همه گناه ها دوری و اجتناب کنه.اگه انسان یک ماه از گناهدوری کنه و این کار رو در طول ماه مبارک تمرین کنه، دوری از گناه کم کم به «حالت» وبعد به «عادت» وسرانجام به «ملکه» تبدیل میشه و برای سراسر سال موثر و مفید میشه.پس کساییکه فقط لب از خوراکی ها و نوشیذنی ها می بندن و به انواع گناه ها حتی با زبون روزه دچار میشن اونا «حقیقت روزه» رو درک نکردن.
حضرت علی -علیه السلام- تو روایت جالبی دیگه ای حقیقت روزه رو بالاتر از این مسإله بیان می کنه. تو این روایت می خونیم:
« صیام القلب عن الفکر فی الاثام افضل من صیام البطن من الطعام »۲
یعنی: روزه دار باید به جایی برسه که نه فقط از مفطرات روزه خودداری کنه و مرتکب گناه ها نشه، باید فکر گناه رو هم نکنه.
یعضی از بزرگان روزه رو به سه قسمت تقسیم کردن:
۱٫ «روزه عوام» ۲٫ «روزه خواص» ۳٫ «روزه خاص الخاص» .
روزه عوام: پرهیز از خوردنی ها و آشامیدنی ها و بقیه کارهاییه که روزه رو باطل میکنه.
روزه خواص: پرهیز از همه گناه ها و محرماته.
روزه خاص الخاص: پرهیز از مفطرات روزه و همه گناه ها و پرهیز از فکر گناهه.
یعنی در قسم سوم نه فقط شکم و زبون و دست و چشم و پا روزه دار باشن،
باید قلب و دل انسان هم روزه داز باشه و به گناه فکر نکنن، و این مقام بسیار بالاییه.
منبع:
۱٫میزان الحکمة،باب۲۳۵۸،حدیث۱۰۶۵۱،ج۵،ص۴۷۱٫
۲٫میزان الحکمة،باب۲۳۵۸،حدیث۱۰۶۴۸،ج۵،ص۴۷۰٫