مقدمه
پس از مرگ و جدا شدن روح از بدن و فارغ شدن آن از این جسم دنیوی، وارد عالمی به نام برزخ میشود و در بدن دیگری که به آن بدن مثالی یا قالب مثالی گفته میشود و شبیه همین بدنی است که در دنیا داشته است قرار میگیرد.[1]
شب اول قبر، اولین شب پس از رفتن انسان از این دنیا و انتقال روحش به عالم برزخ میباشد و فشار قبر بر بدن برزخی و مثالی وارد میشود و قبر خاکی و بدن دنیایی موضوعیتی ندارد و اینگونه نیست که سؤال و جواب دو مَلِک (نکیر و منکر) و فشار قبر در آن قبر خاکی انجام شود؛ بنابراین حتی اگر کسی را بعد از مرگش بسوزانند یا بخورند یا دریا غرق شود، باز هم فشار قبر و سؤال و جواب شب اول قبر آنان را هم در بر خواهد گرفت؛ به طوری که شب اول قبر آنان در همان شبی اتّفاق میافتد که بدنهایشان به دریا انداخته شده و غرق شدهاند یا در آتش سوخنه اند یا طعمۀ حیوانات وحشی شده اند[2]؛ تا جایی که حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرموده است:
*«فروگذار نمیشود احدی از مردم که در شرق و غرب زمین و دریا و صحرا هستند، مگر آنکه فرشتههای سؤالکننده به ملاقات آنان خواهند رفت»*.[3]
همچنین در روایت دیگری از امام صادق (علیه السلام) در پاسخ به این سؤال که اگر کسی چندین روز به دار آویخته شده باشد فشار قبرش چگونه است فرمود:
*«به هوایی که بر او احاطه دارد دستور داده می شود که از هر طرف بر او فشار آورد»*[4]
--------------------------
پینوشتها:
1. کافی، ج 3، ص 245.
2. بحار الانوار، ج 6، ص 271.
3. معاد و عدل، ص100، به نقل از نرم افزار پرسمان.
4. بحار الانوار، ج 6، ص 266.