عشق حقیقی ، «عشق به خدا و صفات و افعال »اوست اما عشق مجازی به یک اعتبار ، «عشق انسان به انسان » است.
خود عشق مجازی دو گونه است:
1.عشق مجازی نفسانی
2.عشق مجازی حیوانی
ابن سینا دو شرط درعشق مجازی نفسانی مطرح میکند:
1.سیطره شمایل و خلق و خوی نیکوی معشوق
2.عفت و پاکدامنی
(رسائل ابن سینا، رساله العشق،ص384)
پیامبر اعظم(ص) فرمود: من عشق فکتم وعف فمات فهو شهید ؛هرکه عاشق شود و پاک باز و رازدار بماند، اگر بمیرد شهید مرده است.
(میزان الحکمه،ج3،باب2741،ح13028)
چنانچه امام علی علیه السلام فرمود:
ما المجاهد الشهید باعظم اجرا ممن قدر فعف ؛ پاداش مجاهدی که به فیض شهادت نائل آمده ، بیشتر و بزرگتر از کسی نیست که قدرت بر گناه داشته ولی پاکدامنی ورزیده است.
(نهج البلاغه ، حکمت 466)
مبدأ عشق نفسانی ، سنخیت و مشابهت جوهری نفس عاشق و معشوق است و شیدایی و دلدادگی عاشق ، بیشتر متوجه سجایای نفسانی و ملکات اخلاقی معشوق است و از همین رو سازنده و ارزنده است.
چراکه چنین شور و عشقی ، وسیله ای برای تلطیف سر و لطافت باطن عاشق است که موجب تنبه و بیداری وتحریک عواطف معنوی و روحانی میگردد تا انسان آماده پذیرش و دریافت عشق حقیقی و تحمل لوازم آن شود.
رهروان کوی معرفت بطور غالب بر این باورند که :
عاشقی گر زین سر و گر زان سر است
عاقبت مارا بدان شه رهبر است.
(مثنوی ، دفتر اول ، بیت111)
ای بسا کس را که صورت راه زد
قصد صورت کرد و بر الله زد
(همان ، دفتر2 ، بیت 1178)
@nasimemohabbat_com
www.nasimemohabbat.com