در قرآن آیاتی وجود دارد دال بر اینکه فقط عصمت پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله را ثابت می کند و به عصمت انبياء ديگر و يا اوصياء الاهى نظر ندارند.
ما به برخی از این آیات اشاره می کنیم :
«ما ضَلَّ صاحِبُكُمْ وَما غَوى* وَما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى* إِنْ هُوَ إِلّا وَحْيٌ يُوحى»(سوره نجم ایه 2تا 4)
صاحب شما (محمّد مصطفى صلى اللَّه عليه وآله) گمراه و در ضلالت نيست و هرگز از روى هواى نفس سخن نمىگويد و سخنش جز وحىِ الاهى نيست.
هر یک از این آیات به روشنی عصمت پیامبر را ثابت می کند .
خداى تعالى در آيهاى ديگر نسيان و فراموشى را نيز از رسول گرامى اسلام صلى اللَّه عليه وآله نفى مىكند و مىفرمايد:
«سَنُقْرِئُكَ فَلا تَنْسى»( سوره أعلى: آيه 6)
ما (آيات قران را) بر تو قرائت مىكنيم، پس تو فراموش نمىكنى.
همچنين در آيه اى ديگر به صورت مطلق به اطاعت از دستورات پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله، امر مىكند و مىفرمايد:
«وَما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا»( سوره حشر: آيه 7)
آن چه رسول خدا براى شما آورد (و امر كرد) آن را بگيريد (و اطاعت كنيد) و از آن چه شما را نهى كرد، بپرهيزيد.
قبلا اشاره کردیم که وقتی که وقتی خداوند به صورت مطلق امر به اطاعت می کند این اطاعت در گروه این است که آن فرد باید معصوم باشد و الا اطمینان به سخنان و اعمال او پیدا نمی شود .
در ادامه به آیاتی اشاره می کنیم که علاوه بر اینکه عصمت پیامبر را ثابت می کند عصمت اوصیاء آنها را هم ثابت می کند .
یکی از آیات که آیه تطهیر می باشد ما این ایه را به جهت اهمیت و مفصل بودن ، جدا گانه بیان خواهیم کرد .
آيه ديگر در اين باره، آيهاى است كه خداى تعالى مىفرمايد:
«وَمِمَّنْ خَلَقْنا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ يَعْدِلُونَ»( سوره اعراف: آيه 181.)
و از خلقى كه آفريدهايم گروهى به حق هدايت و به حق دادگرى مىكنند.
اين آيه بر عصمت تمام هدايت كنندگان به سوى حق دلالت مىكند؛ زيرا كسى كه مىخواهد ديگران را به حق هدايت و بر اساس آن داورى كند، لزوماً بايد دو خصوصيت داشته باشد. نخست اين كه حق را كاملًا بشناسد تا هيچ گاه در تشخيص آن از باطل به اشتباه نيفتد، و دوم اين كه همواره بر محور حق حركت كند و هرگز از آن دور نگردد. روشن است كه اگر كسى از حق جدا شود، صلاحيت هدايت مردم به سوى حق و دادگرى بر اساس آن را نخواهد داشت و كسى كه حق را بشناسد و از آن عدول نكند به يقين معصوم است.
بنابراين امتى كه خداوند آنها را براى هدايت و دادگرى بر اساس حق برگزيده است، معصوم هستند و مىدانيم كه تنها پيامبران و اوصياء ايشان شأنيت هدايت و دادگرى به حق را دارند. در نتيجه اين آيه يقيناً بر عصمت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله و اوصياء حضرتش عليهم السلام دلالت دارد و بلكه از يك نگاه به عصمت همه انبياء الاهى و اوصياء ايشان نيز دلالت مىكند كه به جهت پرهيز از طولانى شدن بحث از پرداختن به اين موضوع صرف نظر مىكنيم.
آيه ديگرى كه عصمت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله و امامان اهل بيت عليهم السلام را بيان مىكند آيه يكصد و سوم سوره آل عمران است. خداى تعالى مىفرمايد:
«وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّه جَميعًا وَلا تَفَرَّقُوا»( سوره آل عمران: آيه 103)
و همگى به حبل خداوند تمسك كنيد و از گرد آن متفرق نشويد.
در این آیه خداوند به صورت مطلق دستور داده است که به اعتصام بر حبل خداوند امر شده اند و امر مطلق به اعتصام به كسانى كه مرتكب خطا و عصيان شوند محال است. پس آيه فوق بى شك بر عصمت حبل اللَّه دلالت دارد و چون در سنّت رسول اكرم صلى اللَّه عليه وآله- كه تنها مفسر و تبيين كننده كتاب است- اوصياء پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله به عنوان مصداق حبل اللَّه معرفى شدهاند، پس اين آيه بر عصمت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله و اوصياء ايشان اشاره دارد.
آيه ديگر، آيه شريفه انذار است. خداوند در اين آيه مىفرمايد:
«إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ» (سوره رعد: آيه 7)
همانا تو فقط ترسانندهاى و هر قومى را هدايتگرى است.
اين آيه نيز بر عصمت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله و اميرالمؤمنين عليه السلام دلالت دارد، زيرا انذار و هدايت ديگران بدون برخوردارى از عصمت ناممكن است (قبلا به این اشاره کرده ایم ). پس آن كس كه وظيفه انذار و هدايت قومى را بر عهده دارد بايد معصوم باشد. روشن است كه خطاب خداوند در اين آيه به پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله است و خداوند پيامبر خويش را منذر مىخواند و بر اساس سنّت صحيح و صريح نبوى، «هاد» در اين آيه را حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام قصد كرده است. در نتيجه آيه فوق نيز به عصمت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله و وصىّ ايشان نظر دارد.
خداى تعالى در آيه اى ديگر مىفرمايد:
«بَلْ عِبادٌ مُكْرَمُونَ* لايَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ»( سوره انبياء: آيه 26- 27)
بلكه آنان بندگان تكريم شده و مقرب خدايند كه هرگز در سخن گفتن از او پيشى نمىگيرند و بر اساس امر خداوند عمل مىكنند.
پُرواضح است كه اين فقط معصوم است كه هرگز در سخن گفتن بر خدا پيشى نمىگيرد و همواره بر اساس امر و فرمان خداوند عمل مىكند، و از آن جا كه در سنّت نبوى، پيامبر و اهل بيت او عليهم السلام مصداق «عباد مكرمون» معرفى شدهاند، لذا اين آيه شريفه نيز بىشك به عصمت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله و اوصياء حضرتش دلالت دارد.
آيه مباركه زير نيز بر عصمت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه وآله و ائمه اطهار عليهم السلام دلالت دارد. خداوند سبحان مىفرمايد:
«مَنْ يُشاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُ الْهُدى وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَبيلِ الْمُؤْمِنينَ نُوَلِّهِ ما تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَساءَتْ مَصيرًا»( سوره نساء: آيه 115)
هر كه با رسول خدا به مخالفت برخيزد، پس از آن كه راه هدايت بر او آشكار گرديد و راهى غير از راه مؤمنان در پيش گيرد، وى را به همان راه ضلالتى كه برگزيده واگذاريم و او را به جهنم افكنيم كه بد منزلگاهى است.
تا به اینجا عصمت پیامبر اکرم و جانشینان آن حضرت را طبق آیات قرآن ثابت کردیم .
==================================================
برای مشاهده ی مطلب مرتبط
دلالت آیه کونوا مع الصادقین بر عصمت
دلالت آیه عهد بر عصمت
