آدمی هر گاه دچار غرور و خودبینی در مسیر علم آموزی شد، در حقیقت گام در وادی حماقت و نادانی نهاده، چرا که هر قدر گستره دانش انسان فزونی یابد، درخت دانش او نیز باید افتاده تر گردد و فروتنی پیشه کند.
یکی از اموری که در ایجاد روحیه ی تواضع در انسان بسیار مؤثر میباشد، اقرار و اعتراف به جهل است. عالم هیچ گاه خود را عالم نمی شمارد؛ چون میداند که دانسته هایش در برابر نادانسته هایش بسیار کم است.
پیامبر (صَلیَّ اللهُ عَلَیه و آله و سَلَم) میفرمایند: من قال: أنا عالم فهو جاهل. [۱]
هر کس بگوید: من عالم هستم، پس او جاهل است!
انسان همواره باید در اموری که بدان علم ندارد، اقرار و اعتراف به جهل کند چون علم مطلق از آن خداست و بنابر فرموده قرآن کریم:
وَمَآ أُوتِيتُم مِّنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلاً(2)
و جز اندكى از دانش به شما نداده اند.
----------
[1]: بحارالأنوار/۲/۱۱۰، ح۲۳.
[2]: آیه 85 سوره اسرا