غيبت از ماده “غيب” و به معناي خفا و عدم ظهور است. هر آنچه از ديده ظاهري انسان مخفي شود را غايب و اين خفا را غيبت گويند.
در باره غيبت امام زمان (عج) دو گونه معني مي توان تصور كرد:
۱- كسي است كه غايب است و حضور در اجتماع ندارد
۲ «غيبت به معني« پوشيده بودن از ديدگان» است نه حاضر نبودن.
آنچه که از روایات استفاده می شود، غیبت امام زمان (علیه السلام ) غیبت امام زمان ، به معنای دوم است. بنابراين غیبت امام زمان (علیه السلام) این است که ایشان از دید ما پنهان است غایب بودن امام هرگز به این معنا نیست که وجود حضرت به یک روح نامرئى یا امواج ناپیدا تبدیل شده است! بلکه وى یک زندگى طبیعى عینى و خارجى دارد. بر این اساس حضرت در میان مردم و در دل جامعه ها رفت و آمد دارد . در نقاط مختلف زندگى مى کند. فرق است بین «نامرئى» و «ناشناس».(۱) .امام صادق (ع)مى فرمود: مردم امام خود را گم مى کنند. او در موسم حج حاضر مى شود و مردم را مى بیند، ولى آنان او را نمى بینند.(۲) پیامبر اسلام در پاسخ این پرسش که آیا شیعه در زمان غیبت، از وجود قائم فایدهاى مى برد؟ فرمود: بلى، سوگند به پروردگارى که مرا به پیامبرى بر انگیخت، در دوران غیبتش از او نفع مىبرند .از نور ولایتش بهره مى گیرند، همان گونه که از خورشید به هنگام قرار گرفتن در پشت ابرها استفاده مى کنند.(۳) ازاین تشبیه استفاده می شود که امام درهمه جا حضور دارد وبه مردم ونظام هستی نفع می رساند، منتهی ماایشان را نمی بینییم.
امام صادق(ع)دربارهی مفهوم غیبت حضرت فرمود: «یَرَونَهُ وَ لا یَعْرِفُو نَهُ»(۴) «مردم حضرت مهدی(عج) را میبینند ولی نمیشناسند.» به نحوی که هنگام ظهور آن حضرت به نظر بعضی آشنا میآیند. بارها مشاهده شده که فردی به توفیق زیارت امام عصر(عج) نائل گردیده که در نگاه دیگرانی که در آن مکان حضور داشتهاند آن حضرت فردی عادی به نظر میآمدند به علاوه آن حضرت واجد این قدرت الهی هستند که به چشم عدهای دیده شوند، ولی عدهای دیگر اصلاً ایشان را نبینند.
پی نوشت ها :
۱ .محمد بن ابراهیم نعمانى کتاب الغیبة ، نشرصدوق، ص۱۶۴٫
۲ .محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی،کتاب فروشی علمیه اسلامیه، ج ۱، ص۳۳۸٫
۳٫محمدباقر مجلسی ، بحار الأنوار، بيروت، لبنان،، ناشر : دار إحياء التراث العربي ، ۱۴۰۳ – ۱۹۸۳ م ، ج۵۲، ص۹۳٫
۴٫شیخ صدوق،کما الدین و تمام النعمه ، تهران ،اسلامیه ،ج۲، ص۴۴۱