فضایل و مناقب امیرالمؤمنین علی (ع) در کتب اهل سنت
فضایل و مناقب امیرالمؤمنین (علیه السلام) به حدی است که هیچ‌کس را یارای انکار آن نیست؛ دوست و دشمن در رابطه با عظمت و بزرگی علی (علیه السلام) سر تعظیم فرود آورده‌اند.
در برخی کتاب‌های حدیثی اهل سنت روایاتی در فضیلت حضرت بیان شده و برخی از کتب معتبر و مورد قبول اهل سنت، در یک باب به این فضایل پرداخته‌اند.
بابی از کتاب صحیح بخاری به فضایل علی (علیه السلام) اختصاص داده شده «بَابُ مَنَاقِبِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ القُرَشِيِّ الهَاشِمِيِّ أَبِي الحَسَنِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ»، که در آن، به هشت روایت در فضیلت و منقبت علی (علیه السلام) اشاره می‌کند.
سلم نیشابوری نیز در کتاب صحیح خود در «باب مِنْ فَضَائِلِ عَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ رضى الله عنه» سیزده روایت در منقبت علی (علیه السلام) نقل کرده است، که این روایات بخشی از فضایل حضرت است و ازجمله روایات صحیحین، حدیث منزلت، حدیث همسانی با پیامبر و حدیث رایت است.
حدیث منزلت:
روایتی است که جایگاه امام علی (علیه السلام) را نسبت به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)، همانند جایگاه هارون نسبت به حضرت موسی معرفی می‌کند. این حدیث از احادیث مشهور نبوی و مورد قبولِ عالمان شیعه و اهل سنت است. عالمان شیعه به این حدیث برای اثبات جانشینی حضرت علی (علیه السلام) پس از پیامبر و نیز برتری موقعیت ایشان بر دیگر اصحاب استدلال می‌کنند.
از نظر عالمان شیعی این حدیث متواتر است و از نظر اهل سنت نیز چون این حدیث در صحیح مسلم نقل شده، قابل خدشه نیست و صحیح می‌دانند.
حدیث همسانی با پیامبر
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می‌فرمود: علی جان من است، علی برادر من است، علی از من است و من از علی‌ام، گوشت و خون علی از گوشت و خون من است؛ حتی از طرق شیعی و سنی به الفاظ گوناگون روایت شده است که آن حضرت، علی (علیه السلام) را به سبب خصال و سجایا و مناقبش، به پیامبران اولو‌العزم و سایر انبیاء تشبیه کرده است.
عاصمی در کتاب زین‌الفتی وجوه هم‌گونی علی را با پیامبر به تفصیل شرح داده و درباره هر‌یک از این وجوه مشابهت با استناد به آیات و اخبار به تفصیل سخن رفته است.
حدیث رایت
درباره شجاعت امام علی (علیه السلام) و فتح خیبر توسط او در غزوه خیبر است. حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) بعد از اینکه پرچم سپاه اسلام را به ابوبکر و عمر بن خطاب داد و آنها نتوانستند خیبر را فتح کنند، فرمود روز بعد پرچم (رایت) را به فرد شجاعی می‌دهم که خیبر را فتح خواهد کرد و خدا و پیامبر او را دوست دارند. حدیث رایت در بسیاری از کتاب‌های حدیثی و تاریخی شیعی و سنی به صورت تواتر ذکر شده است. متکلمان شیعه از این حدیث برای اثبات برتری علی (علیه السلام) بر سایر اصحاب استفاده کرده‌اند.
