پرسش:
مگر رمضان چه فایده ای برای جسم و روح ما دارد که این همه سختی را بر خود هموار کنیم؟
پاسخ:
درباره تأثیر جسمانی و روانی روزه کتاب های مختلفی نوشته شده و روایات متعددی آثار و فوائد روزه را بیان کرده اند. حال به برخی از آن ها اشاره می کنیم و برای مطالعه بیشتر ، کتاب هایی را معرفی می نمایم.
الف) برخی از آثار جسمانی: رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ فرمودند روزه بگیرید تا در صحت و سلامت باشید صوموا تصحّوا. در حدیثی دیگر از ایشان می خوانیم روزه روده ها را تنظیف،گوشت را تلطیف و انسان را از حرارات دوزخ دور نگه می دارد.
روزه سموم فلزی هوا و سموم متابولیک (که بر اثر سوخت و ساز طبیعی بدن به وجود می آیند) را دفع می کند باعث کاهش ابتلاء به سرطان با دفع رسوبات و مواد اضافی موجود در خون، و همچنین رسوبات زاید سایر بافت های بدن می شود و درمان مناسبی برای چاقی است که با درمان آن بسیاری از بیماری های قلبی و عروقی درمان می شود.(1) روزه باعث ترمیم و پاک سازی خون می شود. سلول های تنبل و باد کرده و بیمار به سرعت دفع و یا ترمیم می شود و سلول های زنده و سالم ساخته می شوند و جایگزین سلول های فرسوده می گردند و شخص احساس جوانی می کند.(2) در طب قدیم و جدید روزه از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. فیثاغورث و سقراط برخی از امراض را با روزه معالجه می کردند و حارث بن کلده طبیب معروف زمان بعثت رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ روزه را تنها راه معالجه امراض می دانست و ابن سینا فصلی از کتاب قانون را به درمان از راه روزه اختصاص داده است(3). امروزه از طرف انجمن عمومی روش طبیعی تندرستی در آمریکا با روزه درمانی (با شیوه خاص خود نه روش اسلامی) برای درمان میگرن، فشار خون، گرسنگی کاذب، عفونت روده بزرگ و زخم معده، عطسه های متوالی، بیماری های پوستی، سنگ صفرا، نازایی، بزرگ شدن غده پروستات، سرماخوردگی کمک می جویند (ر ک: روزه زندگی ات را نجات می دهد).
ب) برخی از آثار روانی روزه: بی تردید ابعاد جسمانی بدن اثر مستقیمی بر بعد روانی ما دارد، وقتی ما از نظر جسمانی سالم باشیم از نظر روانی احساس رضایت، نشاط و سلامت بیشتری داریم. روایات ما روزه را باعث تسکین و آرامش قلب، کاهش اضطراب، شادمانی، تقویت اراده و پایداری، دفع وسوسه، کاهش فشار جنسی می دانند و در آزمایش های متعددی ثابت شده که روزه داری سبب کاهش اضطراب، افسردگی، وسواس و افزایش اعتماد به نفس، احساس ارزشمندی، تشخیص درست هیجان های درونی و کنترل و مدیریت هیجان ها در روابط بین فردی می شود.
پاورقی:
1. ر ک: شیخ شجاعی، محمد جواد ، راز روزه، نشر راه بستر، 1384.
2. ر ک، دکتر هربرت، م شلتون، روزه می تواند زندگی ات را نجات دهد، ترجمه ماشاء اللّه فرخنده، نسل نو اندیش، 1385.
3. ر ک: نوشته محمد زاده،، خلیل علی، روزه داری مبارزه با بیماری ها و تضمین سلامت، مجله فرهیختگان، شماره 274.
معرفی منابع جهت مطاله بیشتر:
1-راز روزه ، نوشته محمد جواد شیخ شعاعی ، نشر راه سبز
2-کتاب روزه دار اسلامی و مسایل روان پزشکی نوشته دکتر ایوب مالک ، نشر موسسه فرهنگی انتشاراتی فن و هنر
