خلاصه تفسیر سوره تین بر اساس المیزان - ۲
(وَ التِّينِ وَ الزَّيْتُونِ - وَ طُورِ سِينِينَ - وَ هذَا الْبَلَدِ الْأَمِينِ، سوگند به دو سرزمين شام و بيت المقدس - (يا قسم به انجير و زيتون) - و سوگند به سرزمين طور سينا - سوگند به مكه، اين بلد امين.)
بعضى از مفسران گفته‌اند: منظور از كلمه تين (انجير) و زيتون دو ميوه معروف است كه خداوند به آنها سوگند ياد كرده، زیرا در این دو میوه فوايد بسيار زياد و خواص و منافعى سراغ داشته است. بعضى ديگر گفته‌اند: منظور از تين، كوهستانى است كه دمشق بر بلندى آن واقع شده و منظور از زيتون كوهستانى است كه بيت المقدس بر بالاى يكى از كوه‌هايش بنا شده، است. استفاده از نام انجير و زيتون برای نامیدن اين دو كوه شايد براى اين بوده كه اين دو ميوه در اين دو منطقه مى‌رويد. سوگند خوردن به اين دو منطقه هم شايد به خاطر اين بوده كه عده بسيارى از انبيا در اين دو نقطه مبعوث شده‌اند. بعضى ديگر احتمال‌هايى ديگر داده‌اند. [علامه اشاره‌ای نمی‌کند]
مقصود از (طُورِ سِينِينَ) كوهى است كه در آن خدا با حضرت موسى صحبت كرد. این کوه، طور سینا هم ناميده مى‌شود. مقصود از (هذَا الْبَلَدِ الْأَمِينِ)، سرزمین مكه است. این شهر را بلد امين خوانده است، زیرا امنيت يكى از خواصى است كه براى حرم، مقرر شده و هيچ جاى ديگر دنيا چنين حكمى برايش تشريع نشده است. اين حرم، سرزمينى است كه خانه كعبه در آن واقع شده است که خدا در باره آن فرموده: «مگر نديدند كه ما حرمى ايمن درست كرديم/ عنكبوت، آيه ۶۷». همچنین در دعايى كه قرآن كريم از ابراهيم خليل (ع) حكايت كرده آمده است: (رَبِّ اجْعَلْ هذا بَلَداً آمِناً، خدایا! این را شهری ایمن قرار بده.
در آيه مورد بحث با آوردن كلمه هذا و اشاره كردن به مكه [و هذا البلد الامین] با احترام خاصى از آن یاد كرده و فهمانده كه كعبه نسبت به آن سه نقطه ديگر [شام، بیت‌المقدس و طور سینا] شرافت خاصى دارد و اگر آن را امين خوانده يا به اين جهت است كه كلمه امين را به معناى آمن گرفته است و يا به خاطر اين است كه فعيل در اينجا به معناى مفعول است. يعنى شهرى كه مردم در آن امنیت دارند و كسى از اهالى‌اش، نگران نیست که یک دفعه بر سرش بريزند و به او آسیب برسانند. پس نسبت دادن امن به خود شهر، نوعى مجازگويى است.
[اینجا توضیحی لازم دارد. علامه می‌گوید خداوند کلمه امین را آورده ولی منظورش آمن است. چون در زبان عربی گاهی وزن فاعل، معنای نسبت را می‌رساند. مثلا لابن یا تامر یعنی کسی که شیر یا خرما دارد. اینجا هم آمن یعنی چیزی که امنیت دارد. پس مکه، جایی است که امنیت دارد. البته یک احتمال است. احتمال دیگر آن است که از ترفند وزن فعیل به معنای مفعول استفاده شده باشد. در این ترفند، کلمه‌ای با وزن فعیل می‌آید ولی معنای مفعول می‌دهد. مثل قتیل که به معنای مقتول است.]
