مجازات در حقوق اسلامی ۴ عنوان دارد. دیات و قصاص و حدود و تعزیر. حدود یعنی مجازات و کیفر غیرمالی معلوم تعیین‌شده در شرع برای برخی گناهان خاص[۱]. دیات و قصاص هم برای جرائم عمدی و غیرعمدی و جبران آن‌هاست (دیه در اصل، جبران قتل و یا آسیب‌های غیرعمدی و یا خطایی است ولی در جرائم عمدی نیز آسیب‌دیدگان می‌توانند به‌جای قصاص کردن (تلافی به‌وسیله واردکردن آسیب مشابه) دیه بگیرند.)[۲] اما تعزیر کاملاً بر اساس شرایط زمان و مکان است که حاکم وضع می‌کند.
ازاین‌رو مجازات حجاب نیز تعزیری است مثل بسیاری از مجازات‌های دیگر.
تعزیر یعنی کیفری که در شرع از حیث مقدار مشخص نیست و در مقابل حد است و در فقه بر کیفری اطلاق می‌شود که برخلاف حد، شارع مقدّس اندازه‌ای برای آن تعیین نکرده است.[۳]
دو نوع تعزیر وجود دارد: تعزیرات شرعی و تعزیرات حکومتی. منظور از تعزیرات شرعی، مجازات‌هایی است که برای متخلفان از قوانین شرعی مانند ترک واجبات و انجام محرمات اجرا می‌شود. منظور از تعزیرات حکومتی، مجازات‌هایی است که حکومت‌ها برای متخلفان از قوانین و مقررات حکومت تعیین می‌کنند.
استفتاء از آیت‌الله جوادی آملی:
آیا حاکم شرع می‌تواند زنانی را که در اجتماع یا انظار عمومی موی سرشان پیداست؛ یا زنانی که لباسی به تن دارند که برجستگی‌های بدن را نشان می‌دهد؛ یا زنانی که پوشش نامناسب دارند؛ یا زنانی که آرایش کرده باشند؛ کیفر نماید؟ اگر پاسخ مثبت است بنا به چه ادله فقهی زنان مورد سؤال را حاکم شرع می‌تواند کیفر نماید؟
- حکومت اسلامی برای افرادی که عمداً احکام شرعی را ترک می‌کنند حدّ یا تعزیر قرار داده است.
- تعلیم احکام، تنبّه دادن غافل، موعظت و ارشاد سپس امربه‌معروف و نهی از منکر باید رعایت شود.
- اجرای حدّ یا تعزیر نباید مزاحم با حکم شرعی مهم یا اهم باشد.[۴]
تعزیر بی حجاب در قانون:
در ماده ١٠٢ قانون تعزیرات مصوب سال ١٣۶٢ آمده است:
«زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند، به تعزیر تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهند شد.»[۱]
[۱]. طباطبائی، ریاض المسائل، ۱۴۱۲ ق، ج ۱۳، ص ۴۱۵
[۲]. محقق حلی، شرائع الاسلام، ۱۴۰۸ ق، ج ۴، ص ۲۲۸؛ امام خمینی، تحریرالوسیله، دارالعلم، ج ۲، ص ۵۵۴. ِ
[۳]. مسالک الافهام، شهید ثانی، ج ۱۴، ص ۳۲۵.
[۴]. پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله جوادی آملی، ۲۳/۱۲/۸۶.
