مساله حجاب و استراتژی پنج ضلعی در جنگ ترکیبی
مقام مسئولی توییت زده که حجاب یک مساله فرهنگی است و ورود دولتی و قضایی اشتباه است. بزرگواری هم گفته که راه حل ماجرا در قضیه موسوم به #کشف_حجاب، ورود مردمی است نه دولتی. اهل دغدغه ای هم اشاره کرده که تا مقتدر نباشیم و احترام به قانون را از دولت و ساختارهای رسمی شروع نکنیم، عنان کار از کف میرود. تحلیلگری هم قضایا را یک برساخت رسانهای و #حادواقعیت خوانده و شیوه مواجهه را نیز بر همین پاشنه و سیاق، تجویز کرده است.
▫️باید اذعان داشت که در #جنگ_ترکیبی حتی مفاهیم بسیط نیز صورت مرکب پیدا میکنند. هویت و حجاب هم بعنوان مفاهیم آوانگارد این #جنگ_هیبریدی بدون شک چنین حکمی خواهند داشت. نکته بعدی اینکه بنطر میرسد وقتی یک مساله، مسری شد و از چارچوب علمی و پارادایم عملیاتی خود جدا گردید، دیگر نگاه های تک سویه رنگ میبازد. شاید در فهم اولیه و اجمالی بتوانیم حجاب را یک نماد و ارزش دانسته و در چارچوب اخلاق و فرهنگ تحلیل کنیم، اما با لنز عینیت و #توجه_انضمامی مبتنی بر #دادهکاوی، تفکیک این مساله فرهنگی از حواشی سیاسی و امنیتی و اجتماعی، جز نظریات تک ساحتی، برونداد دیگری نخواهد داشت.
▫️اساسا #خطای_شناختی و محاسباتی یعنی ندیدن پیچیدگی های مسائل چندضلعی با نتایج و امتدادهای ماتریسی و چندسویه که نادیده گرفتن بخشی از ماجرا، مساوی تحلیل های کاریکاتوری و رفتارهای رادیکال و جدا شدن از دوستان و کج فهمی از نقشه بیگانگان خواهد بود. بعنوان نمونه در ماجرای مسمومیت مدارس، یک مساله هویتی و نماد ایدئولوژیک مثل تحصیل و حجاب دختران، لایه ای امنیتی پیدا می کند یا در اغتشاشات سال گذشته، شعار زن زندگی آزادی، توسط سرویس های جاسوسی بیگانه تغذیه و هدایت میشود.
▫️در واقع نه می شود ضلع هویت بخش و مبانی فرهنگی و معرفتی حجاب و عفاف را نادیده گرفت و نه می توان دادههای ناظر بر نقش #سرویسهای_جاسوسی ۹ کشور بیگانه در حوادث اخیر را فراموش کرد. بگذریم که ترک فعل های ساختاری و بازیگری های منفی و منفعلانه نیز کم اثر نبودند و پازل دشمن را کامل کردند.
اما چه باید کرد؟
اقتدار فراموش شده: از آنجایی که هویت در جهان عینیت، هم در حدوث و هم در بقا متاثر از قدرت و در سایه اقتدار شکل و صورت مییابد، نمی شود که نقش بیبدیل قانون را ندید و به بهانه فرار از تنش یا یک تجربه تلخ، سیاست را #تماشاگر و شاهد بازاری ترجمه کرد. اگر ساختارها و ادارات دولتی بعلاوه پاساژها و #موقعیتهای_گردشگری و تفریحی، مساله حجاب را بطور هوشمندانه جدی بگیرند و ظرفیت های قانونی تشویق و تنبیه و تعلیق را با اعلام و ابلاغ قبلی و شفاف، فعال کنند، بیحجابی های معدود ولی پرسروصدا میدان جولان و #صحنه_تسری را بطور حداکثری از دست خواهند داد.
بازیگری فرهنگ: آنچه که از مدل نقش جهان اصفهان هم پیداست، میز گفتگو و همچنین فضاسازی برای تاثیر و تعمیق فرهنگی بسیار اهمیت دارد. در واقع اگر بتوانیم ساز و کارهای جهاد تبیین و کارفرهنگی خلاقانه و موثر را در #موقعیتهای_پرتردد و فضاهایی با ترافیک جمعیتی بالا فراهم کنیم به تدریج در ذهنیت و بافت فرهنگی جامعه به یک #ناخودآگاه_پرررنگتری خواهد انجامید. سرودها و نماهنگ های رونق گرفته نیز فناوری مناسبی بشمار میروند.
افکارعمومی و نقش مردم: در امتداد نقش حد و مرزساز قانون و تبیین بازیگری فرهنگ، نقش مردم و افکارعمومی گرهگشاست. برطبق آمار و نظرسنجی های معتبر، عموم مردم ما با حجاب همسازند و معدود مخالفتها و ضعف و زاویهها نیز تا حد زیادی با #تذکرلسانی_ساده ولی گسترده و فاقد تنش، تا حد زیادی قابل جبران است. در حکمرانی مردم سالار بایستی اکثریت موافق را یک فرصت تلقی نمود و بخشی از راه حل دانست.
مدیریت رسانه: سیالیت و سرایت بدحجابی جز با رسانه و مجاری مجازی اتفاق نمیافتد. نظارت موثر بر فضای مجازی و کنترل شبکه خانگی مسموم و ضدعفاف از طرفی و #تصویرسازی_غیرکلیشهای، افقگشا، پیشران و قهرمانطور از زن مسلمان محجبه در رسانه های رسمی و ضریب بخشیدن به پروتکلهای مثبت و موثر دولتی و مردمی در مواجهه با بدحجابی می تواند برساختهای رسانهای و #بزرگنماییهای_دلسردکن و قلدریهای کاذب را کنترل و حداقلی نماید.
پیوست امنیت: نمی شود ژست فرهنگی گرفت و عوامل و نتایج ضدامنینی مساله حجاب را ندید گرفت. نمی توان به لایه معرفتی حجاب توجه نمود اما از ساحت نمادین و هویت بخش حجاب در ادبیات موافقین و مخالفینش غافل شد. اینکه حجاب را بهانه ای برای عملیات ناامن سازی قرار میدهند، دال بر این است که در هر اقدام فرهنگی و قانونی برای حجاب بایستی پیوست های امنیتی و #مینگذاریهای_مسیر را نیز در نظر گرفت تا اسیر اتفاقات نشویم و خطاهای احتمالی، تمارض ها و شبیهسازیهای هدایت شده و مشکوک، ابتکار عمل را از دست حاکمیت خارج نکنند.
علیرضامحمدلو
=====================
برای دیدن مطلب مرتبط
کلان طرحی سه ضلعی پیرامون تبیین و تعمیق مساله حجاب