معمای بردهداری
گفتم: ببين نمونهاش اينکه تو کتاب تاريخ هرودوت اومده که کمبوجيه دوم پسر کورش کبير مردمان سرزمينهاي تصرف شده را برده خود ميدانسته
و يه جاي ديگه کتابش آورده کاريها توسط هارپاگ نماينده کوروش به بردگي کشيده شدند
ازين بدتر گروهي از اهالي گزانتوس و کونوس دست به خودکشي زدند و مرگ رو بر بردگي هخامنشيان ترجيح دادن
يه نمونه ديگهاش اينکه وقتي کوروش به آسياي صغير حمله کرد، مردم سرزمينهاي پريِن و مانيزي (مگنزي) غارت شدن و مردم شهرهاي فوسه و تئوس خانههاشون رو رها کردن و از شهر فرار کردن
گفت: چرا فرار؟ که غارت نشن؟
گفتم: نه که به بردگي کشيده نشن
گفت: خب اينا همش از کتاب هرودوت هست. سند موثق تر نداريم
گفتم: اتفاقاً اسناد ديگه هم داريم. مثلاً از کتاب روايت پهلوي که يکي از کتابهاي خود زرتشتيهاست. رفتم کتاب رو آوردم و براش از روي اون خوندم:
«اگر برده گويد که بردگي تو را نکنم، پس مرگ ارزان نباشد چونان گاوي باشد که بخوابد و کار نکند پس بايد او را همي زدن تا فرمانبردار شود.»
آخرش هم ميگه اگر باز گوش نکرد مرگ ارزان هست.
گفت: مرگ ارزان يعني چي
گفتم: يعني اعدامش کنن
گفت: کتيبهاي چيزي هست که اين حرفا رو ثابت کنه
گفتم: دقيقاً يک مکاني در تخت جمشيد هست که بهش اووادئيچه يا خواديچيه ميگفتن. اونجا مکان معتبري براي برده فروشي بوده
گفت: واقعا از کجا معلوم اونجايي که گفتي، چنين استفادهاي ميشده
گفتم: آره واقعيت داره چون همونجا حداقل چهار لوح هخامنشي هست که گوياي اينه که اون مکان، مخصوص برده فروشي بوده.
حتي يکي از لوحها توش اومده که يک زن با دوتا دخترش به فروش رسيده که يکي از دخترا خردسال بوده
در حالي که ناراحت شده بود، گفت: ازين موارد بازم بوده؟
گفتم: آره زياد هست، ميشه بايه تحقيق، اسناد و مطالب مرتبط با اين موضوع رو پيدا کرد
گفت: پس اين همه ميگن برده داري نبوده، همهاش دروغه
گفتم: متأسفانه آره. ولي تمام اين دروغها علتش عدم آگاهي و تحقيق افراد هست
منابع:
تاريخ هرودوت، ترجمه هادي هدايتي، چاپ دانشگاه تهران،
روايت پهلوي، ترجمه مهشيد ميرفخرايي، ص .
داريوش و ايرانيان، والتر هينتس، ترجمه پرويز رجبي، ص