در معنویت اسلام بنیان، تنها چیزی که به کار ما و سرنوشت نهایی ما میآید کوششهای ماست(نجم/۳۹/ مدثر، 38/ کهف، 49) و باقی چیزها و داشتهها، عاریتی هستند و دارایی ما محسوب نمیشوند. در روایات به بلندهمتی و کوشش تاکید زیادی شد. خواستن و نیت و حرکت، شاکله سعی و کوشش انسان را می سازند و هيچ چيز به اندازه کار انسان، در شکل دهی به شخصيت و سازندگي او تأثيرگذار نیست و برای همین هم، نه کار کسی به کار دیگری می آید و نه کار دیگری، به کار کسی. پیامبر(ص) با درک این معنا، در عبادت تا آخرین نفس، با تمام توان کوشش میکرد و وقت خود را به پای حباب و کف روی آب و سراب، تلف نمی کرد.