می گویند یک مرغ ماهی خوار ساعت ها در کنارآب بی حرکت می ایستد تا ماهی ها از وجود او غفلت کنند و در یک لحظه موفق به ماهی گیری می شود. به این خصلت، #موقعیت_شناسی گفته می شود یعنی انجام دادن کار، در موقعیت متناسب.
در روایتی از امام علی علیه السلام در مورد موقعیت شناسی اینگونه آمده : «مِنَ الخُرقِ المُعاجَلَةُ قَبلالإمکانِ، والأناةُ بَعدَ الفُرصَة»(1)یعنی از نشانه های #حماقت، این است که انسان قبل از زمان مناسب کاری، به انجام آن عجله کند و با رسیدن زمان آن، کار را تاخیر بیاندازد. این روایت بیان می کند که موقعیت شناسی یکی از شاخصه های مهم #عقل است که فقدان آن نشانه حماقت است.
انسان یک موجود پیچیده است و در شرایط مختلف حالات متفاوتی دارد، گاهی گرسنه است گاهی سیر، گاهی غمگین است و گاهی از شادی در پوست خود نمی گنجد . او در این حالت ها در برابر رفتارهای واحد، واکنش های متفاوتی بروز می دهد مثلا وقتی غمگین و پریشان است و حوصله ندارد اگر مورد انتقاد قرار بگیرد، واکنش منفی شدیدی می دهد چون حس می کند چیزی آمده که غم او را بیشتر کند و همینطور وقتی شاد و پر نشاط است اگر همین مسئله به او گفته شود برخورد متفاوتی بروز می دهد حال آنکه یک چیز به او گفته شده. موقعیت شناسی بر اساس حالات طرف مقابل یکی از مهمترین مهارت های زندگی مشترک است زیرا زن و مرد در احوالات روزمره خود دچار حالت های مختلفی می شوند. مردها معمولا بعد از کار های روزانه خسته و گرسنه اند و زن باید این شرایط را درک کند یعنی هنگامی که مرد در این وضعیت است درخواست های خود را مطرح نکند یا چیزی که باعث زیادتر شدن ناراحتی مرد می شود را به او نگوید مثلا اگر فرزندشان در مدرسه مشکلی درست کرده، نباید به محض ورود شوهرش به خانه این را به او بگوید زیرا در این حالت اومثل انبار مهمات است و منتظر یک جرقه است تا منفجر شود پس زن باید صبر کند، و پس از اینکه شوهرش غذا خورد و استراحت کرد و به شرایط عادی بازگشت این مسئله را مطرح کند.
زنان در ایام عادت ماهیانه دچار ناراحتی جسمی و روحی هستند و مرد باید این شرایط را درک کرده و هر خواسته یا مسئله ای را در این ایام با همسرش مطرح نکند. یا در مواقعی که همسرش بر اثر بگو و مگو یا اختلاف یا دوستان یا آشنایانش روحیه خوبی ندارد به جای انتقاد از عملکرد او، فقط همدردی کند و بعدا مشکلات رفتاری همسرش را به او گوشزد کند. همینطور در زمان هایی که روحیه همسر به دلیل مثلا هدیه گرفتن یا دیدن بعضی از دوستان شاداب و بشاش است برخی مسائل را به او بگوید.
پس زوجین باید برای رفتارهای خود سنجیده عمل کنند و هرکاری را در زمان خود انجام دهند وگرنه یا نتیجه نمی گیرند یا بالعکس نتیجه می گیرند.
---------------------------------------------------------
#همسرداری
(1) نهج البلاغة: الحکمة 363
