«ولقد خَلقنا الإنسانَ ونَعلَمُ ما تُوسوِس به نَفسه»؛ خداوند در این آیه می‌فرماید: ما انسان را آفریده‌ایم و آنچه را که نفسش به او وسوسه می‌کند می‌دانیم. حال این سؤال مطرح می‌شود که: شیطان وسوسه می کند یا نفس؟!
پاسخ این است که هر دو، به صورت طولی. طولی آن‌طور است که شیطان نفس را وسوسه می‌کند و انسان هم آن وسوسه را می‌گیرد و خطا می‌کند.
مثل این است که یک نفر سم را بگیرد و به جیب خود بریزد یا هاضمه‌اش سم را قبول نکند؛ چنین فردی اصلاً مریض و مسموم نمی‌شود. لذا اگر شیطان وسوسه می‌کند، به این خاطر است که هاضمه او می‌طلبد که این وسوسه را بپذیرد و انجام دهد. پس وقتی به شیطان لعنت می‌کنیم باید یکی هم به نفس خودمان بدهیم که این زمینه را برای شیطان آماده کرده است.
یک عده از آدم‌ها هستند که از وسوسه در امان هستند. «إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ» شیطان بر کسانی که بر خداوند توکل می کنند تسلطی ندارد. « إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَالَّذِينَ هُم بِهِ مُشْرِكُونَ»؛ سلطنت شیطان زمانی به وجود می‌آید که آن شخص، ولایت به او می‌دهد و شیطان را بر خودش مسلط می کند لذا اینطور نیست که خدا شیطان را بر ما مسلط کند؛ انسان خودش با فرامینی که گوش می‌دهد و مرحله مرحله این لغزش را برای خود به وجود می‌آورد.
