پاسخ (قسمت سوم):
و اما رشد اقتصادی! کافی است به همین چند جمله از همایون کاتوزیان (اقتصاددان، جامعه‌شناس، تاریخ‌نگار و استاد دانشگاه‌های انگلستان) اکتفا کنیم: «آنچه در ایران رخ داد، نه پیشرفت اجتماعی و اقتصادی بود و نه مدرنیسم. بلکه شبه مدرنیسمی بوده که عواید نفت، آن را تسریع کرد. ... سهم کل تولیدات صنعتی (شامل تولیدات دستی و روستایی و سنتی) در تولید ناخالص داخلی غیر نفتی ۲۰ درصد بود. در حالی که سهم خدمات ۵۶ درصد بود.»
وی در ادامه، وضعیت حمل و نقل، سکونت، فاضلاب، بهداشت و درمان در آن دوره را با واژه‌هایی همچون «خراب»، «وحشتناک»، «هولناک»، «گران»، «نامطمئن» و «خطرناک» توصیف می‌کند (۱۱).
نویسنده، نامی هم از دموکراسی برده است. دموکراسیِ مثال زدنیِ عصر پهلوی را خود رضاخان در این عبارت خلاصه می‌کند: «هر مملکتی رژیمی دارد. رژیم ما یک نفره است»! (۱۲)
سفر بدون ویزای مردم ایران به ۷۲ کشور جهان هم پیشکش! از هر دو شاه مخلوع ایران بگویید که کدام کشورها راهشان ندادند و کدام‌ها بیرونشان کردند...؟
سخن آخر، آن‌که: نویسنده‌ی متن فوق، آن‌گونه که از تک تک کلماتش آشکار است، از ملت ایران خشمگین است. چراکه این ملت، پهلوی‌ها را برای همیشه به زباله‌دان تاریخ فرستاده است.
او برای تبرئه پهلوی‌ها حاضر شده است انواع توهین‌ها را نثار مردم پر افتخار این سرزمین نماید؛ غافل از این که زمستانِ سلطنت پهلوی‌ها مدت‌هاست که سپری شده و روسیاهی آن برای همیشه به زغال مانده است...
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پ ن:
۱۱- اقتصاد سیاسی ایران، محمدعلی (همایون) کاتوزیان، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، ص ۳۲۳
۱۲- خاطرات و خطرات، محمدقلی هدایت، ص ۳۸۶
