گرما؛ بهانه ای نچسب برای روزه
ماه مبارک رمضان در این سال ها با تابستان و فصل گرما تقارن پیدا کرده است. برخی وجود گرما را بهانه قرار داده اند برای فرار از روزه، و بدتر از آن، تخریب روزه. این مسئله در قرآن نیز بیان شده؛ البته به صورت دیگری.
قرآن بیان می کند که منافقان برای فرار از جهاد، گرما را بهانه قرار می دادند: «فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلافَ رَسُولِ اللَّهِ وَ كَرِهُوا أَنْ يُجاهِدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ في سَبيلِ اللَّهِ وَ قالُوا لا تَنْفِرُوا فِي الْحَرِّ قُلْ نارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا لَوْ كانُوا يَفْقَهُونَ؛ تخلفجويان (از جنگ تبوك،) از مخالفت با رسول خدا خوشحال شدند؛ و كراهت داشتند كه با اموال و جان هاى خود، در راه خدا جهاد كنند؛ و (به يكديگر و به مؤمنان) گفتند: «در اين گرما، (بسوى ميدان) حركت نكنيد!» (به آنان) بگو: «آتش دوزخ از اين هم گرمتر است!» اگر مى دانستند.»[1]
پیام آیه فوق برای جامعه اسلامی این است که؛ نباید گرما را بهانه برای روزه نگرفتن قرار دهند و بدتر از آن به دیگران نیز طعنه بزنند که چرا در این گرما روزه گرفته اید؟ البته کسی که به علت مریضی و کهولت سن و موانع دیگر نمی تواند روزه بگیرد، می تواند روزه نگیرد و البته احکام مخصوص به خود را دارد[2] اما صرف گرما(بدون بیماری و امثال آن) دلیل بر روزه گرفتن نیست. اتفاقا حدیث داریم که روزه گرفتن در گرما جهاد است: «الصوم فی الحر جهاد؛ روزه گرفتن در گرما، جهاد است.»[3]
نکته اصلی این است؛ کسی که خود را متعهد به روزه گرفتن می داند ـــــ هر چند نتواند روزه بگیردــــ از آن دفاع نموده و آن را تخریب نمی کند؛ اما کسی که بهانه می آورد، به روزه داران طعنه می زند و روزه خواری می کند و مسائلی از این دست. به عبارت دیگر، بهانه گیران حتی اگر زمستان باشد نیز روزه نمی گیرند؛ اما فعلا که فصل گرماست بهانه خوبی به دستشان افتاده است.
خدا نکند که ما از آن دسته افراد باشیم که برای فرار از آموزه های دینی(مثل روزه)، دنبال بهانه باشیم و بدتر از آن، بهانه آوردن خود را نیز با تخریب آموزه ای دینی، لو دهیم.
پی نوشت
1ــــ توبه/51
2ــ به رساله های عملیه مراجعه شود
3ــ پیامبر اسلام در بحار الانوار، ج 96، ص 257
