معیارهای قرآنی در گزینش مدیران
تفسیر منتخب یک آیه از جزء سیزده
«قالَ اجْعَلْنِي عَلى خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ» (یوسف/۵۵)
(يوسف) گفت: مرا بر خزانههاى اين سرزمين (مصر) بگمار، زيرا كه من نگهبانى دانا هستم.
طبق فرهنگ قرآنی در انتخاب و گزينش افراد، برای سمت های دولتی باید به معيارهایی توجه كنيم. «حفيظ و عليم» بودن، دو معیار مهم برای گزینش هستند.
البته معيارهاى ديگرى هم در قرآن ذكر شده است، از آن جمله:
۱. ايمان. «أَ فَمَنْ كانَ مُؤْمِناً كَمَنْ كانَ فاسِقاً لا يَسْتَوُونَ» (سجده/۱۸)
۲. سابقه. «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ. أُولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ» (واقعه/۱۰-۱۱)
۳. هجرت. «وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يُهاجِرُوا ما لَكُمْ مِنْ وَلايَتِهِمْ مِنْ شَيْءٍ» (انفال/۷۲)
۴. توان جسمى و علمى. «وَ زادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ» (بقره/۲۴۷)
۵. اصالت خانوادگى. «ما كانَ أَبُوكِ امْرَأَ سَوْءٍ» (مریم/۲۸)
۶. جهاد و مبارزه. «فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدِينَ عَلَى الْقاعِدِينَ أَجْراً عَظِيماً» (نساء/۹۵)
زمانی که جامعه به تخصص شما نیاز دارد، بيان لياقت و شايستگى خود، منافاتى با توكلّ و زهد و اخلاص ندارد.
بنابراین هر جا لازم باشد، در صورت داشتن توانایی، بايد با اعتماد به نفس کامل داوطلب مسئوليتهاى حساس شد.
در به كارگيرى افراد لايق باید، میزان علاقه شخصى، توانایی، امانت داری و تخصص فرد سنجیده شود و سپس مسئوليت واگذار شود.
تابعيّت منطقهاى، اصل نيست. يوسف مصرى نبود، ولى در حكومت مصر مسئوليت گرفت. (ملّىگرايى، ممنوع)
در هر موقعيّتى كه فرد قرار دارد بايد به نظرات افراد پايينتر و مشاوران امين توجه داشته باشد. مانند عزيز مصر که به پيشنهاد يوسف توجه كرد و او را عزیز مصر کرد.
نبوّت، از حكومت و سياست جدا نيست، همچنان كه ديانت، از سياست جدا نيست. جامعه دینی در سایه حکومت دینی شکل می گیرد.
در برنامهريزى و نظارت بر مصرف، بايد سهم نسل آينده حفظ و مراعات شود.