رباب همسر امام حسین علیه السلام و دختر امرو القیس بن عدی، پدرش از اعراب شام و نصرانی بود و در خلافت عمر مسلمان شد (1).
سید محسن امین می نویسد در کتاب الاغانی از قول هشام کلبی نقل شده است که رباب بهترینِ زنان و افضل آنان در جمال، ادب و عقل بود (2). بنابر نقلی امروالقیس سه فرزند خود را از فرط علاقه و
ارادت به امام علی علیه السلام به عقد ازدواج امیرالمومنین و امام حسن و امام حسین در آورد (3).
امام حسین رباب را بسیار دوست می داشتند و درباره وی شعر می سرودند. در شعری که به امام حسین منسوب است امام بیان می دارد که خانه ای که در آن رباب و سکینه باشد را دوست دارم(4).
رباب دو فرزند از امام حسین داشت یکی سکینه و دیگری عبدالله (علی اصغر)(5). بر اساس شواهدی که نقل شده رباب در کربلا حضور داشت و همراه اسیران به شام رفت او شهادت علی اصغر در آغوش پدر
را نظاره گر بود(6) و در هنگامی که حسین علیه السلام کشته شد بسیار بی تابی می کرد (7).
پس از واقعه کربلا
بنا بر برخی نقل ها رباب یک سال نزد قبر امام حسین در کربلا ماند و سپس به مدینه بازگشت. البته این نقل جای تامل دارد چرا که اولا اینکار از شخصیت وی بعید است و ثانیا آیا امام سجاد علیه السلام چنین اجاره ای را می دادند؟ این نقل را شهید قاضی هم بسیار بعید شمرده است (8).
همچنین نقل کردند که وقتی پس از شهادت اما حسین اهل بیت به مدینه بازگشتند بعضی اشراف قریش به خواستگاری رباب آمدند اما او گفت بعد از رسول خدا کس دیگری را به عنوان پدر شوهر نمی پذیرم.
ابن اثیر می نویسد : رباب پس از آن واقعه، یک سال بیشتر زنده نماند و در این یک سال زیر سایه ننشست و از شدت غصه و اندوه در گذشت (9).
(1) امین . اعیان الشیعه.1421ه ق.ج6.ص449.
(2) بلاذری. انساب الاشراف .1417ه ق . ج2.ص195.
(3) ابن عساکر . تاریخ مدینه دمشق 1415ه ق. ج 69.ص119.
(4) امین . اعیان الشیعه. 1421ه ق . ج6. ص449.
(5) مفید الارشاد. 1414ه ق. ج2 . ص135.
(6) امین . اعیان الشیعه . 1421ه ق . ج6 . ص449.
(7) ابن الکثیر. البدایه و النهایه . 1408ه ق . ج8 . ص229.
(8) قاضی. تحقیق درباره اول اربعین حضرت سیدالشهدا . 1383ش. ص 198-200.
(9) ابن اثیر. الکامل فی التاریخ.1386ه ق . ج2