گوهر آرامش
9. حقد و کینه
یکی از رذایل اخلاقی، حقد و کینه است که به معنای به دل گرفتن و دشمنی نمودن است. قلب شخص کینه توز همواره متوجه و مشغول کسی است که مورد کینه او واقع شده است، از این رو آرامش و اطمینان از او سلب می شود و در روایات یکی از عوامل ناآرامیِ انسان شمرده شده است.
در روايات يكي از آفات قلب، عداوت و كينه شمرده شده است، چنانكه حضرت علي (ع) مي فرمايند: «العداوة شغل القلب»؛ دشمنى ورزيدن موجب بازداشته شدن دل از كارهاست. يعني وقتي انسان دشمني كسي را در دل داشته باشد، گويا اسير دشمن خود شده است؛ زیرا قلب و فكرش متوجه انتقام گرفتن از اوست، بر این اساس با رها كردن عداوت و دشمني و پاك كردن دل و قلب از اين صفت رذيله، از آرامش دنيوي و سعادت اخروي برخوردار خواهد شد.
حضرت علی(ع) در روایتی می فرمایند: «مَن أطرَحَ الحقد إستراحَ قَلبه و لُبه»؛[1]هر کس کینه و دشمنی را کنار بگذارد، قلب و فکرش راحت می شود.
همچنین در روایت دیگری از امام حسن عسکری (ع) آمده است که: «أَقَلُّ النَّاسِ رَاحَةً الْحَقُودُ»؛[2]کمترین آرامش را انسانهای کینه توز دارند.
جایگاه کینه در قلب انسان می باشد، از این جهت قلب شخص کینه توز همواره مشغول و متوجه کسی است که مورد کینه او واقع شده است، از این رو بهره کمی از آرامش دارد.
کینه توزی سبب می شود فرد کینه جو به جای تفکر در زندگی خود و تفکر برای پیشرفت و تعالی مادی و معنوی خود، در صدد ضربه زدن و انتقام از دیگران باشد. چنین فردی همواره در ذهن خود به دنبال راهی برای انتقام از دیگران است و هیچگاه به فکر عواقب کار و کینه ی خود نیست.
اگر در اتفاقات و حوادث روزمره، افراد با صبر و حوصله و گذشت رفتار کنند، هیچگاه نا آرامی و عملکرد نادرست به سراغ افراد نمی آید.
[1] . «غررالحکم»، ح8584.
[2] . «بحارالانوار»، ج78،ص373.