هدف قرار دادن تحصیلات تکمیلی یکی از اصلی ترین علت های تاخیر در ازدواج و همچنین فرزندآوری در جامعه امروز ماست. پسر و دختری که فراغت از تحصیل را مقدمه ازدواج یا فرزنددار شدن خود می‌بیند محصول تربیت تک بعدی در خانواده‌ای است که در اوج هیجانات نوجوانی و جوانی، وی را محصور در کلاس‌های آموزشی کردند و هدف را نمره و رتبه در کنکور نشان دادند و آینده او را به شغلی گره زدند که نتیجه تحصیلات عالیه او خواهد بود.
شاید نمونه چنین تربیتی را در نزدیکی های خود دیده باشیم. دختری که در سال منتهی به کنکور حتی برای سلام و علیک کردن با میهمان‌ها هم از اتاقش بیرون نمی‌آید تا مبادا تمرکز مطالعه اش به هم بخورد! حالا همین دختر در درست کردن یک غذای ساده یا مدیریت خانه در نبود مادرش به تلاطم می‌افتد. یا پسری که حتی از کمترین آداب رفتارهای اجتماعی برخوردار نیست و در هیچ گروهی به جز خانواده و کلاس مدرسه‌اش به صورت اختیاری عضو نشده است!
بدیهی است که جوانِ محصول تربیت تک بعدی، نمیتواند هم درس بخواند هم درآمدزا باشد و هم خانه را مدیریت کند چه برسد به اینکه بخواهد فرزند هم داشته باشد! لذا یکی از دلیل های بالارفتن سن ازدواج و کاهش فرزندآوری همین «تربیت تک بعدی» است.
