قدرت بینایی انسان کمتر از کرکس و قدرت بویایی و شنوایی او کمتر از سگ است. بااینحال آیا میتوان این دو حیوان را برتر از انسان دانست و مطلقاً گفت: «کرکس و سگ از انسان بهتر هستند!» پاسخ روشن است؛ این قضاوت هرگز صحیح نیست زیرا ارزش انسان به بینایی و شنوایی او نیست بلکه به «انسانیت» او و میزان بندگی و اطاعت او از فرامین الهی است.
قدرت بدنی غالب مردان از زنان بیشتر است و ممکن است برخی دیگر از خصوصیات جسمی و روحی آنها نیز از زنان برتر باشد؛ این امور در منطق قرآن کریم «درجه»[1] نامیده شدهاند اما بااینهمه نباید گفت «مرد بهتر از زن است!» ملاک ارزشگذاری در انسان «تقوی» و رهائی از هوای نفس است[2] و این امر نه با مرد بودن زیاد میشود و نه با زن بودن کاهش مییابد. باید در قضاوتهای خود بیشتر دقت کنیم.
[1] سوره بقره، آیه 228.
[2] سوره حجرات، آیه 13.