عوامل بازدارنده از آسیب پذیری اخلاقی
توبه عامل بازدارنده از گناه (بخش دوم)
توبه در آیات و روایات:
خداوند سبحان می فرماید:
«أَفَلا یَتُوبُونَ إِلَى اللَّهِ وَیَسْتَغْفِرُونَهُ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ».[1]
« آیا توبه نمی کنند و به سوی خدا باز نمی گردند و از او طلب آمرزش نمی نمایند؟(در حالی که) خداوند آمرزندۀ مهربان است.»
و نیز می فرماید:
«وَأَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ یُمَتِّعْکُمْ مَتَاعًا حَسَنًا إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى وَیُؤْتِ کُلَّ ذِی فَضْلٍ فَضْلَهُ».[2]
«و اینکه از پروردگارتان آمرزش بخواهید پس به درگاه او توبه کنید، تا شمارا(در زندگی) تا مدتی معین به خیر و خوبی بهره مند گرداند، و به هر کسی که سزاوار بخشش است ، حقش را ببخشد.»
می فرماید:
«إِلا الَّذِینَ تَابُوا وَأَصْلَحُوا وَبَیَّنُوا فَأُولَئِکَ أَتُوبُ عَلَیْهِمْ وَأَنَا التَّوَّابُ الرَّحِیمُ».[3]
مگر آنها که توبه و بازگشت کرده اند (واعمال بد خود را با اعمال نیک ) اصلاح نمودند و آنچه را کتمان کرده بودند آشکار ساختند من توبه آنها را می پذیرم ، که من توبه پذیر و مهربانم.
می فرماید:
«فَمَنْ تَابَ مِنْ بَعْدِ ظُلْمِهِ وَأَصْلَحَ فَإِنَّ اللَّهَ یَتُوبُ عَلَیْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ».[4]
«پس هر کس بعد از ستمی که کرده توبه نمود و کار خود را اصلاح کرد از ان پس خدا بر او رجوع و توبه می کند.(توبه او را می پذیرد) بی تردید خداوند بخشنده و مهربان است.»
امام صادق علیه السلام فرمود:
«رسول خدا صل الله علیه وآله در هر شبانه روز صدبار به درگاه خدا توبه و استغفار می نمود، بدون اینکه از او گناهی سرزده باشد، بدرستی که خداوند اولیاء خود را به گرفتاری و معصیت دچار می سازد تا بدین وسیله آنها را اجر و پاداش دهد، بدون آنکه گناهی از آنان سرزده باشد».[5]
پیامبر اکرم صل الله علیه و آله فرمود:
« تاخیر انداختن (توبه) از شعار شیطان است که آن را در قلوب مؤمنان وارد می کند».[6]
پیامبر در حدیثی دیگر می فرماید:
«پیش از آنکه مرگ فرا رسد ، توبه کنید و پیش از آنکه گرفتار شوید کارهای پاک و رشد دهنده انجام دهید.».[7]
و نیز فرمود:
« توبه نیکو (واقعی) گناه را پاک می کند.».[8]
امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود:
«توبه دلها را پاک و گناهان را می شوید».[9]
امام صادق علیه السلام می فرماید:
« خداوند از توبه بنده مؤمن خود آنگونه خوشحال می گردد که یکی از شما از باز یافتن گم کرده خویش خوشحال می شود.».[10]
رسول خدا صل الله علیه وآله می فرماید:
«توبه کننده دوست خدا است، و آن کس که از گناه توبه نماید، مانند کسی است که گناهی ندارد.»[11]
[1] . مائده/74
[2] . هود/3
[3] . بقره/160
[4] . مائده/39
[5] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج4، ص186.
[6] . متقی، علا الدین علی، کنزالعمال، ج4، ص213، ح10208.
[7] . پاينده، ابو القاسم، نهج الفصاحه، ص238.
[8] . نورى، حسين، مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج12، ص13.
[9] . تميمى آمدى، عبد الواحد، غرر الحكم و دررالکلم، ص73، ح1355.
[10] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج4، ص169.
[11] . هیثمی، علی بن ابی بکر، مجمع الزوائد، ج10، ص200.