بسم‌الله الرّحمن الرّحیم
شبی با نهج‌البلاغه سعید بهشتی در گروه بیان معنوی تلگرام
شهید مطهری ونهج البلاغه (31)
سخن علی علیه‌السلام به هیچ دنیایی تعلق ندارد
سخن نماینده روح است؛ سخن هرکس به همان دنیایی تعلق دارد که روح گوینده‌اش به آنجا تعلق دارد. طبعاً سخنی که به چندین دنیا تعلق دارد نشانه روحیه‌ای است که در انحصار یک دنیای بخصوص نیست و چون روح علی علیه‌السلام محدود به دنیای خاصی نیست (در همه دنیاها و جهان‌ها حضور دارد و به‌اصطلاح عرفا «انسان کامل»...و «جامع همه حضرات» و دارنده همه مراتب است) سخنش نیز به دنیای خاص محدود نیست. از امتیازات سخن علی این است که به‌اصطلاح شایع عصر ما چندبعدی است نه یک‌بعدی.
خاصیت همه‌جانبه بودن سخن علی علیه‌السلام و روح علی علیه‌السلام مطلبی نیست که تازه کشف‌شده باشد، مطلبی است که حداقل از هزار سال پیش اعجاب‌ها را برمی‌انگیخته است.
سید رضی که به هزار سال پیش تعلق دارد، متوجه این نکته و شیفته آن است (همه‌جانبه بودن سخن). می‌گوید:
«از عجایب علی علیه‌السلام که منحصر به خود اوست و احدی با او در این جهت شریک نیست این است که وقتی انسان در آن‌گونه سخنانش که در زهد و موعظه و تنبّه است تأمل می‌کند و موقتاً از یاد می‌برد که گوینده این سخن، خود شخصیت اجتماعی عظیمی داشته و فرمانش همه‌جا نافذ و مالک الرقاب عصر خویش بوده است، شک نمی‌کند که این سخن از آن‌کسی است که جز زهد و کناره‌گیری چیزی را نمی‌شناسد و کاری جز عبادت و ذکر ندارد، گوشه خانه یا دامنه کوهی را برای انزوا اختیار کرده، جز صدای خود چیزی نمی‌شنود و جز شخص خود کسی را نمی‌بیند و از اجتماع و هیاهوی آن بی‌خبر است. کسی باور نمی‌کند که سخنانی که در زهد و تنبّه و موعظه تا این حد موج دارد و اوج گرفته است از آن‌کسی است که در میدان جنگ تا قلب لشکر فرو می‌رود، شمشیرش در اهتزاز است و آماده ربودن سر دشمن است، دلیران را به خاک می‌افکند وازدم تیغش خون می‌چکد و در همین حال این شخص زاهدترین زهاد و عابدترین عباد است»
سید رضی آنگاه می‌گوید:
«من این مطلب را فراوان با دوستان در میان می‌گذارم و اعجاب آن‌ها را بدین‌وسیله برمی‌انگیزم»
حکمت 415 نهج‌البلاغه، دنیا شناسی
(اعتقادی، اخلاقی)
وَ قَالَ علی علیه‌السلام: فِی صِفَةِ الدُّنْیا: [الدُّنْیا] تَغُرُّ وَ تَضُرُّ وَ تَمُرُّ إِنَّ اللَّهَ [سُبْحَانَهُ] تَعَالَی لَمْ یرْضَهَا ثَوَاباً لِأَوْلِیائِهِ وَ لَا عِقَاباً لِأَعْدَائِهِ وَ إِنَّ أَهْلَ الدُّنْیا کرَکبٍ بَینَا هُمْ حَلُّوا إِذْ صَاحَ بِهِمْ سَائِقُهُمْ فَارْتَحَلُواوَ إِنَّ أَهْلَ الدُّنْیا کرَکبٍ بَینَا هُمْ حَلُّوا إِذْ صَاحَ بِهِمْ سَائِقُهُمْ فَارْتَحَلُوا
و درود خدا بر او، فرمود: (در وصف دنیای حرام)(دنیا) فریب می‌دهد، زیان می‌رساند و تند می‌گذرد. ازاین‌رو خدا دنیا را پاداش دوستان خود نپسندید و آن را جایگاه کیفر دشمنان خود قرار نداد و همانا مردم دنیا چون کاروانی باشند که هنوز بارانداز نکرده کاروان‌سالار بانگ کوچ سر دهد تا باربندند و برانند
نکته‌ها
1-حضرت در این بیان کوتاه و حکیمانه، پنج صفت برای دنیا بیان فرمودند که در ترجمه حکمت ذکرشده است ون‌هایت حقارت دنیا را ذکر فرموده‌اند تا تکیه‌بر دنیای ناپایدار وجانفشانی برایان ما را از آخرت غافل نکند
2-ای‌ات مرتبط با این حکمت عبارت‌اند از سوره زخرف ای‌ات 33 تا 35، سوره سجده آیه 21، سوره کهف آیه 45
3- شرح ناپایداری دنیا در این حکمت به‌عنوان پنجمین صفت، در قالب مثال بیان‌شده است، این‌که اهل دنیا حتی وضعشان از مسافران عادی نیز بدتر است زیرا اجازه استراحت و رحل اقامت هم پیدا نمی‌کنند
منابع
نهج البلاغة (للصبحی صالح)، 1 جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص 548
دشتی، محمد، نهج البلاغة / ترجمه دشتی، 1 جلد، مشهور - ایران؛ قم، چاپ: اول، 1379 ش.ص 729
پیام امام استاد مکارم شیرازی جلد 15 صفحه 347، انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیهماالسلام
مجموعه‌آثاراستادشهیدمطهری، ج 16، ص: 373
________________________________________
لینک آرشیو شبی با نهج‌البلاغه سعید بهشتی
https://t.me/joinchat/Bn4n_EKOW-eSTQ1AaY-CTA
اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍوَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُم
گروه بیان معنوی
https://t.me/joinchat/Bn4n_EA_WeJ19gl0ol-_MA
@majnon100
سایر لینکهای انتشار
http://www.cloob.com/u/talabe14/126408430
https://facenama.com/post/314892746.html
http://kolbehsokhan.rasekhoonblog.com/show/858491
