امیرالمومنین علی(علیه السلام)
«کُلُّ شَیْءٍ مِنَ الْآخِرَةِ عِیَانُهُ أَعْظَمُ مِنْ سَمَاعِه»(1)
«هر چیزی که مربوط به آخرت شود دیدنش بزرگتر و جذابتر از شنیدنش است»
قوه تفکر و خیال، قوی ترین و منحصر به فرد ترین نعمتی است که در اختیار انسان برای زندگی در این دنیا گذاشته شده است.
در واقع این دو قوه موجود در انسان آنقدر قدرتمند هستند که به راحتی می توانند تعیین کنند که آیا باید از آنچه که با چشم دیده شده است.
لذت برد یا لذت نبرد ویا حتی آیا اصلاً صحنه ای که دیده شد زیبا بود یا زیبا نبود.
مثلاً اگر یک گل را در این دنیا به دو نفر نشان بدهید این احتمال که یکی از آنها خوشش بیاید و یکی دیگر خوشش نیایید هست. چرا که هر کدام از آنها بر اساس قوه خیال و تفکر خود، زیبایی را تعریف می کنند.
ولی چیزی که در مورد مسائل مربوط به آخرت و برزخ یا بهشت و جهنم مطرح است این است که ظاهراً آنچه که در این عالم ها(دنیاها) وجود دارد خیلی متفاوت است از آنچه که در دنیای ما وجود دارد و طبق آنچه در کلام امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) مطرح شده و فهمیده می شود این است که رسیدن و درک آنچه از "عذاب و پاداش، لذت و رنج" در آخرت وجود دارد برای قوه خیال و تفکر انسان در این دنیا امکان ندارد و هر چیزی که انسان از این نعمت ها و از این عذابها بخواند و در ذهن خود با شدیدترین عذاب های دنیا و حتی لذت بخش ترین لذت های دنیا مقایسه کند باز هم قوه خیال انسان نخواهد توانست آن افق از لذت و یا عذاب را تصور و درک کند.
اگر در آخرت اینچنین لذت هایی وجود دارد چرا ما خودمان را در زندان هوا و هوس های کوتاه و زود گذر این دنیا گرفتار نگه داشته ایم و از لذت و پاداش بندگی خداوند، خود را بی بهره گذاشته ایم؟
پاورقی
1-نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص 170