دو مورد از اصطلاحاتی که در رساله‌های توضیح‌المسائل و مسائل شرعی فراوان با آن‌ها مواجه می‌شویم، اصطلاح «مسافت شرعی» و اصطلاح «حدّ تَرَخُّص» است.
«مسافت شرعی» مقداری است که لازم است مسافری که سفرش (رفت و برگشتش) به اندازه‌ی آن مسافت یا بیشتر از آن است، نماز ظهر و عصر و عشا را شکسته به جا آورد و نباید روزه بگیرد (مشروط به اینکه شرایط دیگر مسافر شرعی را نیز داشته باشد).
این مسافت، هشت فرسخ است و برابر با حدود 44 کیلومتر (براساس نظرات مختلف مراجع) می‌باشد.[1]
«حدّ تَرَخُّص» جایى است که از آنجا دیوار شهر را دیده نمی‌شود و اذان شهر به گوش نمی‌رسد.
کسى که قصد سفر شرعی (رفت و برگشت مجموعاً هشت فرسخ و بیشتر) را دارد ، اگر به جایى برسد که دیوار شهر را نبیند و اذان آن را نشنود باید نماز را شکسته بخواند و روزه‌اش را افطار نماید، اگر چه هنوز به مسافت شرعی (حدود 22 کیلومتر) نرسیده باشد.[2]
[1] توضیح المسائل مراجع، جلد 1، ص683 و 951؛ نشر دفتر انتشارات اسلامى قم، چاپ هشتم، 1424 ه ق
[2] همان منبع، ص689و و 951
