یکی از آداب اجتماعی که موجب موفقیت مبلغ میشود، خوب گوش دادن است، چه در بحث کردن با مخاطب چه در شنیدن سؤالات و مشکلات آنها.
حضرت امیرالمؤمنین (علیهالسلام) میفرماید: «مَن اَحسَنَ الاِسماعَ تَعجَّلَ الانتفاع؛ کسی که خوب گوش دهد، زودتر سود میبرد».[i]
خوب گوش دادن هم نوعی احترام بهطرف مقابل است و هم اینکه به خوب پاسخ دادن کمک میکند. یکی از مصادیق خوب گوش دادن علاقه نشان دادن به سخنان گوینده است به این صورت که اگر کسی مطلبی را بازگو میکند، باید چنان باعلاقه به آن گوش فرا داد که تصور کند شنونده نمیداند و برای نخستین بار است که میشنود، نه اینکه با بیاعتنایی، به گوینده بفهمانیم که آن را شنیدهایم، خواندهایم و یا اینکه میدانیم و نیازی به شنیدن نداریم.
سیره حضرت رسولالله (صلیالله علیه و آله و سلم) این بود که به سخنان دیگران خوب گوش میداد، حتی مخالفان و کسانی که بیماردل بودند و روی اغراض شوم، حرفهایی میزدند و خیال میکردند که حضرت دروغهایشان را باور کرده است و بعداً از روی تمسخر میگفتند که: او گوش (سادهلوح و زودباور) است: «یقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَیرٍ لَکُمْ»[ii]
لذا مبلغ همانطور که خوب صحبت کردن را یاد میگیرد خوب گوش کردن را هم فرابگیرد و آداب آن را رعایت کند.
[i].. غررالحکم و دررالکلم آمدی (به صورت موضوعی)، ج 1، ص 543.
[ii]. توبه/61.