شرح حدیث:
دو چیز، بیشترین تأثیر را در انحراف و فساد انسان دارد:
یکی طمع و هوس برای خوردن و خوابیدن،
دیگری کشش و جاذبه های جنسی و تمایلات شهوانی.
به تعبیر دیگر، دو نیرو و غریزه ی «شکم» و «شهوت» که بسیار هم نیرومندند، اگر کنترل نشوند،
انسان را به حرام خواری، حرام اندوزی، هوسرانی و مفاسد اخلاقی می کشانند.
«عفاف» نیز، کنترل شکم و شهوت است، چه عفاف شکم، چه عفاف شهوت.
خداوند دوست دارد بندگان برای ارضای تمایلات نفسانی خود، از راه حلال و مشروع وارد شوند و به بیراهه نروند.
وقتی طیّبات و روزیهای حلال را برای بهره وری بندگان آفریده است، چرا باید سراغ حرام رفت؟
وقتی ازدواج و تشکیل خانواده را مقرّر کرده، چرا باید برای ارضای تمایلات جنسی در پی شهوت و گناه و روابط ناسالم رفت؟
پس نگهداری شکم و غریزه ی جنسی از مفاسد و گناهان، محبوب خداست و او بندگان عفیف و پاکدامن را دوست دارد.
موضوع دیگری که محبوب خداوند است، این است که بندگان در مشکلات و نیازها، دست حاجت به پیشگاه خداوند بلند کنند و از او بخواهند.
سؤال و درخواست از دیگران بد است.
دست نیاز چو پیش توانگری کنی دراز پُل بسته ای که بگذری از آبروی خویش
(صائب تبریزی.) طلب از خدا، ذلّت و بی آبرویی نیست، بلکه عین شرافت و ارجمندی است،
زیرا او بر همه چیز تواناست و از بندگان خواسته که دعا و طلب کنند و وعده ی اجابت داده است.
محبوبیّت نزد خدا، در سایه ی پارسایی، قناعت و بندگی است.
متن حدیث:
امام سجاد (علیه السّلام) فرمودند:
ما مِن شَیءٍ اَحَبَّ إلَی اللهِ بَعدَ مَعرِفَتهِ مِن عِفَّةِ بَطنٍ و فَرجٍ، وَ ما مِن شَیءٍ اَحبَّ إلیَ اللهِ مِن اَن یُساَلَ؛
هیچ چیز نزد خداوند، پس از خداشناسی، محبوب تر از نگهداری شکم و شهوت از گناه نیست. و هیچ چیز نزد خدا محبوب تر از این نیست که از درگاهش سؤال کنند.
منبع حدیث:
تحف العقول، ص ۲۸۲
برای مطالعه بیشتر دراین مورد به کتاب حکمت های سجادی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام سجاد علیه السّلام)تالیف جواد محدثی مراجعه کنید.
