در معنویت اسلام بنیان، خوف بنده نه از خدا بلکه از مقام الوهیت، از نفس خود، از مطامع و آسیب های دیگران، از گناهان صورت گرفته، از وساوس شیطان، از اهوال قیامت و عذاب جهنم است(نازعات،40/ معارج،27/ بقره،62/ نور،55/ يونس،62/ حجر،49). امیدهای انسان، در نهایت امر به خدا برمیگردد و ترس در نهایت امر به خود انسان برمیگردد(من در تو گریزان شدم از فتنه خویش). در خدا، چیزی كه موجب ترس باشد وجود ندارد. خدا كمال رأفت، رحمت و مهربانی را دارد. نگرانی انسان در برابر مسؤوليّتهاى خويش، نگرانىِ ويرانگر نیست، بلکه نگرانی سازنده و برانگیزاننده در برابر فعالیتهاى مثبت زندگى است. انسان از عدالتِ قانون هم می ترسد، اما عدالت، ترسناک نیست و او در واقع، از خود و تخلفات و جرایم خود می ترسد.